امام فقه را این گونه می دید که باید جامعه ای و حکومتی را اداره بکند

حجت الاسلام والمسلمین سیف الله صرامی: امام فقه را اینگونه می‌دید که باید جامعه‌ای و حکومتی را اداره بکند

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، حجت الاسلام والمسلمین صرامی از فضلاء حوزه و رئیس پژوهشکده فقه و حقوق دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم در مصاحبه با دست‌اندرکاران همایش تحریر‌الوسیله درباره ویژگی‌های تحریر‌الوسیله اظهار داشت: یکی از ویژگی‌های تحریر‌الوسیله جامعیت آن است که همه ابواب و بخش‌های فقه را در بر دارد. ویژگی دوم آن دربرداشتن مسائل مستحدثه است. امام در طرح مسائل مستحدثه پیش قدم هستند چون قبل از امام مثلا در منهاج الصالحین مرحوم آقای حکیم این مسائل مورد تعرض قرار نگرفته است و حتی امام متعرض بعضی از مسائل شده که مرحوم آقای خوئی که پس از تحریر منهاج الصالحین خود را تألیف کرد، گرچه مسائل جدیدی را آورده است ولی طرح بعضی از مسائل از اختصاصات امام در تحریر است. بنابراین تحریر جامعیت و نوآوری را با هم دارد.

رییس پژوهشکده فقه و حقوق دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم در ادامه ضمن بر شمردن ویژگی‌های دیگر این اثر ماندگار امام خمینی، افزود: ویژگی سوم تحریر به تبع وسیله این است که فقط متن فتوا را در بر دارد و متعرض ادله نشده است. در کتاب فتوایی ذکر ادله مشکل ایجاد می‌کند؛ مثلاً مرحوم آقای خوئی در کتاب الجهاد آیات جهاد را مطرح کرده است. و یا مرحوم صاحب عروه هم مواردی فراتر از ذکر فتوا به ذکر ادله می‌پردازد، ولی تحریر‌الوسیله تنها کتاب جامع فتوایی است و امام فتوا را با ادله در نیامیخته است.

وی همچنین افزود: ویژگی چهارم تحریر‌الوسیله این است که امام آن نگاه حکومتی خود را در مبانی فقهی خود و در کتاب‌های فتوایی خودش بویژه تحریر الوسیله، در لابلای مسائل و مباحث بروز داده است. ایشان فقه را از همان ابتدا این‌گونه می‌دید که باید جامعه‌ای و حکومتی را اداره بکند. این ویژگی خیلی مهم است. این‌گونه نیست که امام فقط در بحث ولایت فقیه نگاه حکومتی داشته باشد، بلکه در مثل بیع سلاح به کفار و یا امر به معروف و نهی از منکر این دیدگاه و نگاه دیده می‌شود. این یک امتیاز بزرگی برای فقه فتوایی امام است. شخصیت فقهی و اصولی امام این‌گونه بوده که دقت علمی و نوآوری ایشان از مثل آقای خوئی بیشتر بوده است و نکات و دقایقی را توجه می‌دهند که در آثار دیگران نیست، گرچه به دلایل تاریخی تدوین و شاگردپروری ایشان مثل مرحوم آقای خویی نبوده است ولی محتوا و دقت آثار امام واقعاً فوق العاده است.

حجت‌الاسلام سیف‌الله صرامی در پایان اظهار داشت: امام مبانی‌ای دارند که به کارگیری آن‌ها در حل مشکلات و مسائلی که امروز دنیای اسلام با آن روبه‌رو است مؤثر است. عرفی¬‌گرایی و نگاه حکومتی از مشخصه‌های فقه امام است که در تحریر الوسیله هم خودش را نشان می‌دهد و شایسته است که محور درس‌های خارج و مبنای شرح و تألیف کتب استدلالی قرار گیرد.