انتخابات مجلس هشتم و تداوم گفتمان اصولگرایانه

 انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی در تاریخ 24 اسفند ماه سال1386 برگزار گردید و در دور اول این انتخابات 208 نماینده به خانه ملت راه یافته و تکلیف 82 کرسی باقی مانده در انتخابات دور دوم مشخص می گردد. دور دوم انتخابات در روز جمعه ششم اردیبهشت ماه سال جاری برگزار می شود و در این انتخابات 162 داوطلب راه یافته به دور دوم برای 82 کرسی مجلس رقابت می کنند. انتخابات مجلس هشتم از جهات مختلف حائز اهمیت بود و به همین دلیل دور دوم این انتخابات نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در این نوشتار تحلیل کوتاهی را بر این انتخابات مرور می کنیم.



اهمیت انتخابات
براساس اصل ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اداره کشور متکی به آرای عمومی بوده و مردم از طریق انتخابات در اداره کشور نقش ایفا می کنند. براساس این اصل، در جمهوری اسلامی تمام مسئولان نظام به صورت مستقیم و غیرمستقیم با رای مردم انتخاب می شوند و رای مردم در هر انتخاباتی بسیار تعیین کننده می شود. چرخش قدرت سیاسی میان احزاب، گروه ها و جناح های سیاسی طی سه دهه گذشته، نشان می دهد انتخابات در ایران فرمایشی و نمایشی نبوده و این مردم هستند که با کمال آزادی و براساس خواست ها و دریافت های خود از وضعیت افراد، احزاب و گروه های سیاسی دست به انتخاب می زنند. مقایسه گرایشات سیاسی اکثریت و اقلیت در مجلس دوم، سوم، چهارم، پنجم، ششم و هفتم نشان می دهد که مردم چگونه با رای خود جریان های سیاسی را بالا و پایین می برند.
انتخابات ریاست جمهوری دوره هفتم و نهم، انتخابات شوراهای اسلامی دوره اول و دوم، به خوبی نقش واقعی مردم در انتخابات را برای به کرسی قدرت نشاندن احزاب، گروه های سیاسی و افراد نشان می دهد. این کار ویژه انتخابات در جمهوری اسلامی، برای چهار گروه از اهمیت بالایی برخوردار است.
1- برای مردم ایران که صاحب اصلی این انقلاب، نظام و کشور هستند.
2- برای احزاب و گروه های سیاسی معتقد به اصول و مبانی انقلاب که خواهان تحقق آرمان های انقلاب اسلامی و پیشرفت ایران می باشند.
3- برای جریان های سیاسی که آرمان های انقلاب اسلامی و نظام دینی با محوریت ولایت فقیه را برنمی تابند و انتخابات را فرصت مناسبی برای نفوذ در ساختار قدرت برای ایجاد تغییر در آن ارزیابی می کنند.
4- برای دشمنان خارجی و ضدانقلاب خارج نشین با دو هدف:
الف) تاثیرگذاری بر افکار ایرانیان به منظور جلوگیری از مشارکت سیاسی و کاهش پشتوانه مردمی نظام اسلامی
ب) تاثیرگذاری بر افکار ایرانیان جهت رای دادن به احزاب، گروه ها و افراد متمایل به غرب
بر همین اساس با فرا رسیدن زمان هر انتخاباتی در ایران، همه جریان ها، دوستان و دشمنان فعال شده و جهانیان به ویژه قدرت های خارجی و در راس آنان آمریکایی ها به عنوان دشمن اصلی انقلاب اسلامی، با دقت فرایند انتخابات و نتیجه آن را دنبال می کنند.

اهمیت انتخابات مجلس هشتم
هرچند همه انتخابات ها در ایران اسلامی به دلایل پیش گفته دارای اهمیت است، ولی انتخابات مجلس هشتم به خاطر مسائل داخلی و خارجی در مقطع کنونی دارای اهمیت مضاعف بود. آمریکایی ها به دلیل شکست های پی درپی در خاورمیانه و ناموفق بودن در متوقف ساختن فعالیت های هسته ای ایران، بسیار امیدوار بودند که با توجه به چند قطعنامه علیه ایران و یک سری تحریم ها و مشکلات اقتصادی در ایران، می توانند با یک عملیات روانی گسترده، جریان های متمایل به غرب را به قدرت برسانند.
در داخل کشور جریانی موسوم به اصلاحات پس از چند شکست پی درپی و کنار گذاشته شدن از قدرت توسط مردم در انتخابات پیشین، معتقد بودند که با توجه به مشکلات اقتصادی کشور به ویژه گرانی و تورم از یک طرف، تهدیدات و فشارهای خارجی به خاطر ایستادگی اصول گرایان در موضوع هسته ای از طرف دیگر، با یک فرصت طلایی مواجه هستند و باید با بسیج همه توانایی ها از این فرصت استفاده کرده و مجددا به صحنه سیاسی قدرت بازگشته و با در اختیار گرفتن اکثریت مجلس هشتم، شرایط را برای در اختیار گرفتن مجدد قوه مجریه در انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری فراهم سازند. اصول گرایان که پس از یک دوره خون دل خوردن به خاطر انحراف های ایجاد شده در مسیر انقلاب از دوم خرداد76 قدرت را در دو قوه مقننه و مجریه در اختیار داشتند، با توجه به حجم فشارهای خارجی، فتنه انگیزی ها و سیاه نمایی داخلی از یک طرف و مشکلات اقتصادی و رقابت های درون جریانی از طرف دیگر، نسبت به سطح مشارکت مردم و نتیجه انتخابات تا حدودی دغدغه داشتند. بنابراین انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی برای نظام، اصول گرایان، دوم خردادی ها و دشمنان خارجی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بود.

راهبردها در انتخابات مجلس هشتم

الف) راهبرد نظام اسلامی
راهبرد نظام اسلامی با محوریت رهبر معظم انقلاب اسلامی و متولیان برگزارکننده انتخابات اعم از اجرایی و نظارتی، برگزاری یک انتخابات آزاد در چارچوب قانون، رقابتی و عادلانه و ایجاد زمینه های مشارکت حداکثری مردم بود. رهبر فرزانه انقلاب برای تشکیل یک مجلس مردمی، مقتدر و توانا و پشتیبان نظام دینی، در چندین نوبت دیدگاه های خود را برای مردم بیان کرده و از همگان برای برگزاری یک انتخابات سالم دعوت به عمل آوردند. مقام معظم رهبری با تعیین شاخص ها و ملاک های نماینده اصلح و تبیین شرایط سیاسی کشور و محیط بین الملل، نقش برجسته ای را برای برگزاری یک انتخابات رقابتی و سالم ایفا نمودند.

ب) راهبرد اصول گرایان
اصول گرایان با ساز و کار6+5 و تحت عنوان جبهه متحد اصول گرایان، راهبرد وحدت کامل اصول گرایان با تاکید بر همان شعارهای اولیه اصول گرایی را در پیش گرفتند. البته با توجه به دسته بندی های داخلی اصول گرایان، طیفی از اصول گرایان که به منتقدین دولت شهرت یافته اند، با این تحلیل که مردم به جریان های همسو با دولت به دلیل گرانی ها و تورم رای نخواهند داد، اقدام به ارائه فهرست جداگانه تحت عناوین «ائتلاف فراگیر اصول گرایان» و «جبهه مردمی اصول گرایان» کردند.

ج) راهبرد دوم خردادی ها
دوم خردادی ها و یا اصلاح طلبان برای آینده سیاسی خود، انتخابات مجلس هشتم را بسیار سرنوشت ساز و تعیین کننده ارزیابی کردند و بر همین مبنا، طی کردن تمامی راه های ممکن برای جلب آرای مردم را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و راهبردهای خود را انتخاب نمودند.
مهم ترین راهبردهای این جریان سیاسی در انتخابات مجلس هشتم عبارت بود از:
1- بی اعتقاد معرفی کردن رقیب به نقش و رای مردم در اداره کشور با حمله به شورای نگهبان در موضوع احراز صلاحیت ها قبل از آغاز ثبت نام کاندیداها
2- غیرآزاد، غیر رقابتی بودن و ناعادلانه معرفی کردن انتخابات از چند ماه مانده به انتخابات
3- کشور را در معرض تهدیدات جدی خارجی معرفی کردن به خاطر مسائل هسته ای و سیاست های اصول گرایان و ضرورت تشکیل مجلس با عنوان نجات ملی برای عبور از این تهدیدات
4- سیاه نمایی و برجسته کردن مشکلات کشور به ویژه در بعد اقتصادی با توجه به گرانی مسکن و تورم و این وضعیت را ناشی از سیاست های اقتصادی دولت و اصول گرایان که بدون پشتوانه کارشناسی اتخاذ شده دانسته و به مردم قول کنترل گرانی و تورم در صورت به قدرت رسیدن دادند.
5- طرح ضرورت نظارت بین المللی به دلیل ناسالم بودن انتخابات از سوی برخی از افراطیون
6- تلاش برای ائتلاف حداکثری بین دوم خردادی ها
7- تمنا و درخواست از غربی ها برای اعمال فشار بیشتر بر ایران از جمله صدور قطعنامه سوم از سوی برخی افراطیون دوم خردادی با هدف تاثیر پذیرفتن مردم از این فشارها و رویگردانی از اصول گرایان.

د) راهبرد دشمنان خارجی
دشمنان انقلاب اسلامی و ملت ایران به ویژه آمریکایی ها، در این انتخابات نیز مانند گذشته با راه انداختن عملیات روانی با تکیه بر قدرت رسانه ای، تلاش کردند بر مردم ایران تاثیر گذارند.
دشمنان خارجی علاوه بر تبلیغ علیه نظام اسلامی با هدف دلسرد کردن مردم به منظور کاهش مشارکت، با تصویب قطعنامه1803 سعی کردند به مردم ایران تفهیم کنند که حمایت از اصول گرایان و ایستادگی روی مسئله هسته ای، برای آنان هزینه های سنگینی به دنبال خواهد داشت و بهتر است با رای به دیگران، به این قبیل هزینه ها و مشکلات و تهدیدات احتمالی پایان دهند.
رسانه های وابسته به نظام سلطه و صهیونیزم بین الملل و شبکه های ماهواره ای ضدانقلاب وابسته به بیگانگان، در یک عملیات روانی هماهنگ با یکدیگر، سعی کردند به افکار عمومی در جهان و به ویژه ایرانیان، این گونه القا کنند که انتخابات در ایران فرمایشی بوده و این انتخابات آزاد، عادلانه و رقابتی نیست. آنان با تبلیغات گسترده این طور وانمود می کردند که نتایج انتخابات از قبل مشخص شده و رای مردم هیچ تاثیری در نتیجه انتخابات ندارد.
در تبلیغات رسانه های غربی علیه نظام اسلامی و انتخابات در ایران، یک نکته قابل توجه وجود دارد. آنان از یک طرف تبلیغ می کردند که انتخابات در ایران فرمایشی است و رای مردم بی تاثیر می باشد، اما از طرف دیگر با اعمال فشار، صدور قطعنامه و جانبداری از یک جریان خاص، مردم را دعوت به رای دادن به آن جریان می کردند.

تحلیل کمی و کیفی انتخابات
در انتخابات مجلس هشتم پس از احراز صلاحیت ها و انصراف عده ای از ثبت نام کنندگان اولیه، در نهایت 3863 نفر شامل 308 زن و مابقی مرد وارد عرصه رقابت شدند. این تعداد برای 290 کرسی مجلس به رقابت پرداختند. تحلیل گرایشات سیاسی کاندیداها و لیست های منتشر شده از سوی جریان های سیاسی اصول گرا و اصلاح طلب در تمامی حوزه ها، نشان می دهد این انتخابات کاملا رقابتی بود. براساس قانون در مرحله اول انتخابات هر کاندیدا در صورت کسب 25درصد آرا به مجلس راه می یابد. کشیده شدن انتخابات به دور دوم در تعداد قابل توجهی از حوزه ها برای 82 کرسی مجلس، دلیل قاطعی بر رقابتی بودن این انتخابات است. مشارکت گسترده مردم در انتخابات مجلس هشتم، پاسخ کوبنده ایرانیان بود به تمام کسانی که در خارج و در داخل با تبلیغات سوء به دنبال سردکردن فضای انتخابات و کاهش مشارکت بودند.
در انتخابات مجلس هشتم، حدود 60 درصد از واجدین شرایط شرکت در انتخابات در انتخابات شرکت کردند. میزان مشارکت مردم در این انتخابات حدود هفت درصد بالاتر از مشارکت در انتخابات مجلس هفتم بود. در تهران نیز میزان مشارکت حدود 40 درصد بود که در انتخابات تهران نیز میزان مشارکت حدود شش درصد بالاتر از انتخابات مجلس هفتم بود.
با اعلام قطعی نتایج انتخابات، مشخص گردید مردم ایران برخلاف میل بیگانگان و برخی از جریان های داخلی، موقعیت اصول گرایان در قدرت را تثبیت کردند. براساس نتایج اعلام شده از 208 نماینده راه یافته به مجلس هشتم، 146 نفر دارای گرایش اصول گرایی هستند. به عبارت دیگر حدود 73 درصد نمایندگان راه یافته به مجلس هشتم را اصول گرایان و مابقی را اصلاح طلبان و افراد مستقل تشکیل می دهند.
تحلیل گرایش 162 داوطلب راه یافته به دور دوم برای 82 کرسی دیگر مجلس، نشان می دهد همین نسبت دور اول بین اصول گرایان و افراد دیگر برقرار است. به عبارت دیگر به احتمال بسیار قوی، بیش از 70 درصد از کرسی های باقی مانده در انتخابات دور دوم نصیب اصول گرایان خواهد شد.
بنابراین مجلس هشتم، همچنان یک مجلس اصول گرا با اکثریت قوی می باشد با این تفاوت که انسجام اصول گرایان در مجلس هشتم به مراتب بیشتر و بهتر از انسجام آنان در مجلس هفتم خواهد بود.
پس از اعلام نتایج انتخابات و مشخص شدن سطح مشارکت مردم و همچنین ترکیب منتخبین به لحاظ گرایشات سیاسی، تمامی کسانی که نقشه هایشان با رای هوشیارانه ملت ایران نقش برآب شده بود، شروع به تحلیل های وارونه کردند. برخی از رسانه های غربی از همان آغاز، شروع کردند به موضوع انجام تقلب گسترده در انتخابات با هدف زیر سوال بردن نتیجه انتخابات و غیرسالم معرفی کردن آن. نکته جالب اینکه بلافاصله همین خط تبلیغی از سوی برخی از جریان های داخلی که موفق به جلب آرای مردم نشده بودند نیز دنبال گردید. طی چندین روز روزنامه های دوم خردادی، در صفحات اول خود اقدام به انعکاس مطالبی کردند که همگی القا کننده تقلب و دستکاری در نتایج انتخابات بود. در واقع آنان می خواستند این گونه القا کنند که مردم به آنها رای داده اند، لکن در شمارش آرای آنان به نفع دیگران مصادره شده است. با اعلام وزارت کشور مبنی بر شمارش مجدد آرای افراد مدعی، این خط تبلیغی فروکش کرد. حتی یکی از چهره های معروف دوم خردادی که معتقد بود باید جزء نفرات اول انتخابات در تهران باشد، پس از شمارش آرای وی، سلامت انتخابات و شمارش آرا اثبات گردید.
یکی دیگر از تحلیل های وارونه از سوی دوم خردادی ها، گرایش اصول گرایان راه یافته به مجلس هشتم بود. آنان در تحلیل های خود، این گونه بیان داشتند که اصول گرایان راه یافته به مجلس عمدتا اصول گرایان مخالف و منتقد دولت نهم هستند و این نشانه شکست دولت نهم است. این تحلیل غط و وارونه در حالی انجام می شود که دوم خردادی ها فهرست اصول گرایان جبهه متحد را تا آخرین لحظه با عنوان فهرست حامیان دولت معرفی می کردند به این امید که مردم از دولت نهم رویگردان هستند و در این صورت به این فهرست رای نخواهند داد. اما برخلاف تصور آنان، در تهران از 30 نفر فهرست اصول گرایان جبهه متحد، 29 نفر جزء 30 نفر اول بودند و تنها مجید انصاری در بین 30 نفر اول در ردیف 28 قرار گرفت. جالب تر این که از اصول گرایان منتقد دولت تنها یک نفر به دور دوم راه یافت. در تهران از فهرست جبهه متحد 19 نفر به مجلس راه یافته و 11 نفر دیگر به دور دوم کشیده شدند.

انتخابات دور دوم
روز جمعه آتی (شش اردیبهشت) دور دوم انتخابات مجلس هشتم با رقابت 162 نفر برای کسب 82 کرسی مجلس برگزار می گردد. به طور قطع دور دوم انتخابات، همانند دور اول از اهمیت بالایی برخوردار است. در این انتخابات، هم سطح مشارکت مهم است و ضروری است با یک مشارکت حداکثری، نمایندگان از هر حوزه انتخابیه؛ با یک پشتوانه قوی مردمی وارد مجلس و خانه ملت گردند. هر نماینده چنانچه از پشتوانه مردمی قوی تر و گسترده تر برخوردار باشد، با قاطعیت و شجاعت بیشتری می تواند حق نمایندگی از طرف ملت را ادا نماید.
بنابراین ضروری است تمامی مردم با همان احساس تکلیف و وظیفه ای که در انتخابات دور اول داشتند، با همان شور و نشاط انقلابی، حماسه خود را در حوزه هایی که انتخابات آن به دور دوم کشیده شده تکمیل نمایند. از نظر کیفی نیز انتخابات دور دوم بسیار مهم است. در این انتخابات نیز مردم باید با در نظر گرفتن ملاک های انتخاب اصلح، به کسانی رای دهند که با ایمان، توانمند و دلسوز بوده و در خانه ملت دغدغه ای جز نمایندگی مردم برای حل مشکلات کشور و پیشبرد آرمان های انقلاب اسلامی نداشته باشند.