تاريخ نگاري انقلاب اسلامي و امپرياليسم تاريخ
ديدار اخير رهبر معظم انقلاب اسلامي با مسئولان و محققان مركز اسناد انقلاب اسلامي به عنوان يکي از مؤسسات پژوهشي تاريخ انقلاب اسلامي ايران از چند حيث حائز اهميت است که در ذيل بدان پرداخته مي شود. 1- تاريخ نگاري انقلاب اسلامي مانند هر پديده انقلابي ديگري منحصر به فرد است. تدوين و نگارش تاريخ انقلاب اسلامي در واقع نگارش انقلابي تاريخ توسط انقلابيون مسلمان ايراني است. از عصر هرودت و توسيديد در غرب تا مطالعات تاريخي ميان رشته اي در قرن بيستم و تاريخ نگاري پست مدرن و تجديدنظرطلب در آغاز هزاره سوم همواره شيوه هاي تاريخ نگاري دستخوش تغيير و تحولات جدي و اساسي قرار گرفته است اما هيچ وقت" امپرياليسم تاريخ و تاريخ نگاري" آنگونه که پس از انقلاب اسلامي مورد هجمه واقع شد لطمات و ضربات جبران ناپذير به خود تجربه نکرده بود. مي گويند تاريخ را قدرتمندان مي نويسند اما در انقلاب اسلامي اين مستضعفان بودند که براي اولين بار قلم به دست گرفتند و شروع به نگارش تاريخ کردند. انقلاب اسلامي بر خلاف جريان مسلط تاريخنگاري در دنياي امروز طبقه اي از تاريخ نگاران را تربيت کرد که به هيچ طبقه اي وابسته نبوده و نيستند و تاريخ را انقلابي نوشتند.
ديدار اخير رهبر معظم انقلاب اسلامي با مسئولان و محققان مركز اسناد انقلاب اسلامي به عنوان يکي از مؤسسات پژوهشي تاريخ انقلاب اسلامي ايران از چند حيث حائز اهميت است که در ذيل بدان پرداخته مي شود.
1- تاريخ نگاري انقلاب اسلامي مانند هر پديده انقلابي ديگري منحصر به فرد است. تدوين و نگارش تاريخ انقلاب اسلامي در واقع نگارش انقلابي تاريخ توسط انقلابيون مسلمان ايراني است. از عصر هرودت و توسيديد در غرب تا مطالعات تاريخي ميان رشته اي در قرن بيستم و تاريخ نگاري پست مدرن و تجديدنظرطلب در آغاز هزاره سوم همواره شيوه هاي تاريخ نگاري دستخوش تغيير و تحولات جدي و اساسي قرار گرفته است اما هيچ وقت" امپرياليسم تاريخ و تاريخ نگاري" آنگونه که پس از انقلاب اسلامي مورد هجمه واقع شد لطمات و ضربات جبران ناپذير به خود تجربه نکرده بود. مي گويند تاريخ را قدرتمندان مي نويسند اما در انقلاب اسلامي اين مستضعفان بودند که براي اولين بار قلم به دست گرفتند و شروع به نگارش تاريخ کردند. انقلاب اسلامي بر خلاف جريان مسلط تاريخنگاري در دنياي امروز طبقه اي از تاريخ نگاران را تربيت کرد که به هيچ طبقه اي وابسته نبوده و نيستند و تاريخ را انقلابي نوشتند.
2- نگارش انقلابي تاريخ اگر چه مزيت نسبي تاريخ نگاري انقلاب اسلامي است اما نبايد با چارچوب شکني هاي ناهنجار و جانبداري هاي متداول، قدرت اقناعي تاريخ را سلب کند. اين تاريخ به واسطه الهام بخشي انقلاب اسلامي بايد قادر باشد با ميليون ها جوان در داخل و خارج از کشور ارتباط برقرار کند و پيام انقلاب را بدان ها منتقل نمايد. حضرت آيتالله خامنهاي در اين ديدار تدوين و نگارش تاريخ چنين انقلاب باعظمتي را نيازمند توجه جدي به كيفيت تاريخ نگاري دانستند و خاطرنشان كردند: "در نگارش تاريخ انقلاب اسلامي بايد كيفيت نگارش، كيفيت استحصال مطلب، كيفيت در نحوه ارائه مطلب و كيفيت در گزينش اولويتها حتماً مدنظر قرار گيرند".ايشان همچنين تأكيد كردند: "مطالب بايد به گونهاي باشد كه مخاطب را اقناع كند."
امروز به واسطه گسترش آگاهي ها و ارتباطات بين المللي و همچنين توسعه مراجع مختلف تاريخي در داخل و خارج از کشور که بعضا با سوء نيت و يا کم اطلاعي به تاريخ نگاري در عرصه انقلاب اسلامي مي پردازند تاريخ نگاري ديگر انحصاري نيست بلکه تاريخي مي تواند جاي خود را در بين جوانان و نسل هايي که انقلاب اسلامي را تجربه نکردند باز کند که از قدرت اقناعي بالاتر، منطق رساتر و اطلاعات و اسناد دست اول تري برخوردار باشد.
3- هانا آرنت فيلسوف و تاريخنگار آلماني يهودي تبار در کتاب " انقلاب" ضمن بررسي ريشه هاي انقلاب فرانسه و آمريکا بامقايسه برخي نگرشهاي تاريخي جانبدارانه به نفع اين دو انقلاب، تلاش مي کند يک الگوي انقلابي ارائه دهد و با ذبح انقلاب فرانسه به نفع انقلاب آمريکا نوعي مدل تجويزي تهيه کند. الگوسازي براي ساير جوامع در دنيايي که جنگ الگوها و جنگ اراده ها حرف اصلي را مي زند واقعيت غير قابل انکار است که نمي توان آن را ناديده گرفت. انقلاب اسلامي ايران نيز که يک انقلاب الهام بخش و الگوساز براي ساير جوامع
مي باشد، از اين قاعده مستثني نيست. شايسته است تاريخ نگاري انقلاب اسلامي ابعاد اين مدل الهي و پاک را براي ساير جوامع بيش از پيش بشکافد و مايه آشنايي هر چه بيشتر مسلمانان و ساير جوامع با اين الگو گردد. در همين زمينه حضرت آيتالله خامنهاي، مردم كشورهاي ديگر را يكي ديگر از مخاطبان تاريخ انقلاب اسلامي دانستند و خاطرنشان كردند: "مردم جهان عمدتاً اطلاعات دقيقي از تاريخ انقلاب اسلامي ايران ندارند در حاليكه در مورد تاريخ انقلابهاي ديگر دنيا كتابها و رمانهاي متعدد و جذابي نوشته و ترجمه شده است."
در آغازين سال دهه دوم قرن بيست و يکم جهان شاهد خيزش يک حرکت اصيل اسلامي در منطقه خاورميانه است که به تعبير رهبر معظم انقلاب يک "زلزله واقعي" در منطقه است و نشان دهنده بيداري اسلامي است. اين بيدار اسلامي در بحبوحه اي که به جنگ الگوها شبيه است نيازمند مجاهدت خالصانه انديشمندان و تاريخ نگاران انقلاب اسلامي براي تدوين و ارائه چارچوب يک الگوي علمي و عملي است. البته هر انقلابي واجد مدل منحصر به فرد خود است. مصر نه قرار است ايران شود و نه ترکيه. کشورهاي منطقه خاورميانه و شمال آفريقا قرار است احيا شوند و دوران آرماني خود را به عنوان يکي از کشورهاي مهم اسلامي و تاثيرگذار در منطقه بازيابند.