رسالت نسل19 دي

دوشنبه19  دي ماه1356  به دنبال انتشار مقاله توهين آميز نسبت به ساحت خداجوي حضرت امام خميني(ره) در روزنامه اطلاعات، شهر قم آوردگاه حماسه اي عاشورايي شد که اولين جرقه هاي پيروزي انقلاب اسلامي را در پيوند با حوادث15  خرداد1342  زد.  هنوز محرم حسيني به پايان نرسيده بود که رژيم منحوس پهلوي در يک اقدام عجولانه و نابخردانه با درج مطلبي تحت عنوان “ايران و استعمار سرخ و سياه” در روزنامه اطلاعات مورخ17  دي1356  به تعبير اسناد ساواک “جرقه اي در انبار باروت” انداخت. با تعطيلي دروس حوزه و اعتصاب بازار، شهر قم با تاسي به سيد و سالار شهيدان در صيانت از دين خدا  مهياي قيامي حسيني شد. رحلت مرموز آيت ا... سيد مصطفي خميني در آبان1356  را مي توان نقطه عطفي در نهضت اسلامي مردم ايران دانست. مجالس يادبود در سراسر کشور برگزار شد و در آن مراسم، تظاهرات گسترده عليه رژيم به پا شد. از اين رو رژيم، تصميم گرفت با توهين به ساحت حضرت امام خميني، چهره ايشان را به عنوان رهبر نهضت
مخدوش کند. در جريان همين مجالس مردم به پاس مجاهدت ها و قدرت ويژه آيت الله العظمي خميني، به او لقب “امام” دادند. اين عنوان، نمادي از مبارزه حق عليه باطل بود که در طول تاريخ تشيع به عنوان يک استراتژي دائمي جزء فرهنگ شيعيان قرار گرفته بود. امام در پيامي که بعد از اين فاجعه خطاب به ملت ايران فرستاد، ابتدا از تمامي گروه هاي مردمي از جمله روحانيان مبارز و انقلابي ايران، دانشگاهيان و ملت ايران به دليل ايستادگي و مقاومت در اوج اختناق و فشار در برابر سياست هاي ضد اسلامي رژيم و حمايت ازاسلام و دين، تشکر و قدرداني کرد و قيام مردم قم را امتداد نهضت15  خرداد قلمداد کرد و افزود:  ”نهضت اخير ]قيام19  دي قم[که پرتوي از نهضت15  خرداد است و شعاعش در سراسر کشور نورافکنده ، خود کوبندگي خاصي دارد که شاه را از خود بي خود کرده و او و دار و دسته چاقوکشش را به تلاش مذبوحانه واداشته، جنايات29  محرم امسال نقطه عطفي است به جنايات شاهانه دوازده محرم آن سال. شاه خواست ضرب شستي به ملت مسلمان نشان دهد. 1()  قيام19  دي در مقايسه با حماسه15  خرداد از جنبه سازماندهي و پيامدها تفاوت هاي عمده اي داشت. امام با دميدن روح اعتماد به نفس و شجاعت در مردم، و تربيت نسلي از روحانيان کارآزموده و انقلابي نسلي جديد از مبارزان مجاهد به وجود آورده بود. قيام15  خرداد، حرکتي خودجوش و سازماندهي نشده بود و تظاهرکنندگان هيچ برنامه اي جز اعتراض به دستگيري رهبرشان و اظهار مخالفت نداشتند. ولي قيام19  دي به دليل سازماندهي و برنامه ريزي عده اي از شاگردان امام بود که کوله باري از تجربه پانزده ساله مبارزه را به همراه داشتند. واقعه15  خرداد هر چند اعتراض علما و مراجع را به دنبال داشت اما آنها راهمانند قيام19  دي متحد و متشکل و همگام نساخته بود.
تعداد شهداي قيام19  دي قم هيچ گاه دقيقا معلوم نشد اما برخي شواهد حاکي از آن است که نزديک به100  نفر از مردم قم در يورش ناجوانمردانه مزدوران رژيم پهلوي به شهادت رسيدند. در چهلم شهداي قم تبريز به خاک و خون کشيده شد و در چهلم شهداي تبريز يزد رنگ خون گرفت و ...
سالروز قيام خونين مردم قم پس از پيروزي انقلاب اسلامي بهانه اي شد تا يک الگوي اصلاحي از روزنامه اي  انقلابي در سال1364  متولد شود. الگويي که مي بايست در مقابل ميراث ژورناليسم وارداتي، مزدور و وابسته رژيم پهلوي قد علم مي کرد و مدافع و مروج اسلام ناب محمدي (ص) و تريبوني براي سلسله جليله روحانيت در دفاع از کيان اسلام مي شد.
روزنامه رسالت در پاسخ به اين نياز توسط  عده اي از پيشکسوتان سياسي که به اصطلاح جزء سابقين در انقلاب اسلامي بودند و جمعي از علماي برجسته حوزه علميه قم براي اولين بار در19  دي1364  انتشار يافت. در حقيقت روزنامه رسالت بعد از روزنامه جمهوري اسلامي از جمله رسانه هاي مستقل و غير دولتي به حساب مي آيد که در راستاي دفاع از نظام اسلامي، قانون اساسي و تز مترقي ولايت فقيه24  سال تلاش کرده است و امروز به طور رسمي وارد25  سالگي خود مي شود.170   سال از عمر مطبوعات در ايران مي گذرد. از محرم1253  هƒ.ق (ما مه1837 ) که نخستين روزنامه در ايران داير شد همواره اين دغدغه وجود داشته است که چگونه مي توان يک الگوي اصلاحي و بومي از ژورناليسم در ايران ارائه داد. پروفسور مولانا تعبير جالبي در اين زمينه دارد که “در جامعه اسلامي ايران، مطبوعات اغلب به کليساها شباهت داشتند تا به مساجد و حسينيه ها.”2() روزنامه رسالت آمد و ماند و خواهد بود تا ثابت کند که مي توان روزنامه اي با رويکردهاي بومي و اسلامي منتشر کرد و صد البته که اين مسير بسيار صعب العبور و دشوار است و در هر ديکته اي امکان اشتباه وجود دارد.روزنامه رسالت يکي از انتقادي ترين رسانه ها در25  سال گذشته بوده و نقد مشفقانه و ناصحانه دولتهاي پس از انقلاب را همواره در دستور کار خود قرار داده است.در واقع روزنامه رسالت همواره از همين زاويه به دولت ميرحسين موسوي در زمان جنگ، دولت سازندگي، دولت اصلاحات و دولت نهم نگريسته است. برجسته ترين نقدهاي رسالت در25  سال گذشته پيرامون مطالبات معيشتي و رويکردهاي اقتصادي دولتها بوده و هنوز اين روند ادامه دارد. براي رسالت مايه مباهات است که در آستانه ورود به دهه چهارم انقلاب، تمام جريانهاي سياسي بر همان گفتماني که در روزنامه رسالت در دولت مير حسين موسوي ترويج مي شد متوافق شده اند.بعد از روزنامه رسالت نيز روزنامه هاي زيادي پا به عرصه گذاشتند اما برخي به دليل عدم رعايت حريم قانون و مردم  به تعطيلي کشيده شدند. آنها هيچ گاه هم اين را نداشتند که روزنامه اي ماندگار تاسيس کنند.
روزنامه رسالت در دوره اصلاحات ضمن احساس خطر از نفوذ رگه هاي سکولاريستي به درون نظام به نقد مشفقانه دولت آقاي خاتمي پرداخت و ضمن تبيين تئوريک ولايت فقيه به محاجه با مدعيان و مروجان جدايي دين از سياست پرداخت. يکي از آسيبهاي غيرقابل اجتناب دولتهاي پس از انقلاب ، بخصوص دولتهاي سازندگي و اصلاحات؛ عرفي گرايي به واسطه روزمرگي تکنوکراتيک و يا کژانديشي ليبرال دموکراتيک بوده است. اين موضوع منافاتي با انقلابي بودن و ولايت پذيري آنها نداشت اما در عين حال نمي توان مدعي شد که دولتهاي گذشته در تئوري پردازي هاي کلان خود دال برتر ولايت فقيه را در مرکز منظومه گفتماني خود قرار داده بودند. روزنامه رسالت در نقدهاي سياسي خود از همين منظر و با همين دغدغه ورود پيدا مي کرد و امروز به خود مي بالد که دولتي در راس کار است که از بسياري از آسيبهاي سياسي و فکري گذشته که بارها مورد نقد رسالت بوده مبري است و تلاش کرده که گفتمان خود را به گفتمان انقلاب نزديک کند25. سال ماندگاري رسالت نمادي از پويايي و آزادي اجتماعي در مردمسالاري ديني است که روز به روز بر دامنه و عمق اين حيات سياسي آزاد افزوده مي شود. رسالت توانسته الگوي اصلاحي از يک رسانه بومي  و اسلامي را علي رغم تمام ضعفهاي موجود به نمايش بگذارد و صد البته که هنوز در ابتداي اين راه است و به تمام کاستي هاي خود واقف است.  ”امروز نسل19دي رسالت و وظيفه اي بس سنگين و مهم بر دوش دارد. اين نسل علاوه بر درک دوران مبارزه و جهاد عليه طاغوت، آفريننده زيباترين جلوه هاي ايثار و فدا کاري در هشت سال دفاع مقدس بوده و علاوه بر آن مديريت و گردش امور اجرايي نظام را از آغازين روزهاي پيدايش حکومت اسلامي بر عهده داشته است. انتقال روحيه و انگيزه هاي مبارزاتي و اعتقادي که باعث آفرينش قيام19  دي و پيروزي انقلاب گرديد، به نسل امروز و جوانان نسل سوم، اصلي ترين و مهم ترين وظيفه نسل19  دي مي باشد. بي شک بقاي آينده نظام اسلامي در گرو انتقال تاريخ پر شکوه گذشته انقلاب به نسل آينده است.”
پي نوشت ها:
1و2:پي نوشت ها در دفتر روزنامه موجود است