متن پیرایش‌یافته‌ی قانون انتخابات ریاست جمهوری

 قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران
مصوب ٥/٤/١٣٦٤
فصل اول- کلیات
ماده١:دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران چهارسال است و با پایان یافتن دوره ریاست جمهوری رئیس جمهور قبلی از تاریخ تنفیذ اعتبارنامه به وسیله مقام رهبری،آغاز می گردد.
ماده ٢:اعتبار نامه رئیس جمهور توسط کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات شورای نگهبان تهیه و به حضور مقام رهبری تقدیم می گردد.
ماده ٣ : وزارت کشور موظف است سه ماه قبل از پایان دوره چهارساله ریاست جمهوری مقدمات اجرای انتخابات دوره بعد را فراهم می‌شود و با رعایت اصول ١١٩و١٣١ قانون اساسی (با تصحیحات ضمیمه) مراتب  برگزاری انتخابات و تاریخ شروع ثبت نام داوطلبان ریاست جمهوری را با استفاده از وسایل ارتباط جمعی به اطلاع عموم می‌رسد برساند.
ماده ٤ : کارکنان دولت در صورتی که به ریاست جمهوری انتخاب شوند سنوات ریاست جمهوری در سابقه استخدامی ایشان منظور خواهد شد.
ماده ٥ : چنانچه شورای نگهبان به دلایلی انتخابات ریاست جمهوری را در سراسر کشور متوقف یا باطل اعلام نماید وزارت کشور به کسب نظر شورای نگهبان در اولین فرصت مناسب نسبت به تجدید انتخابات اقدام می نماید.
ماده ٦ : سرپرست وزارت کشور به جای وزیر کشور و سرپرستان استانداری،فرمانداری و بخشداری با تایید وزیر کشور به جای استاندار،فرماندار وبخشدار خواهند بود.
ماده ٧: آئین نامه اجرائی انتخابات ریاست جمهوری را  کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزارت کشور تهیه و با تصویب هیات وزیران به اجرا می‌کند گذارد.
ماده ٨: نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری به عهده هیئت‌های نظارت بین‌المللی و هیئت‌های نظارت ستادهای انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری  شورای نگهبان می باشد.این نظارت عام و در تمام مراحل و در کلیه امور مربوط به انتخابات جاری است.
فصل دوم-  کیفیت انتخابات
ماده ٩: چنانچه در همه یا بعضی از شهرستان های یک استان شمارش آرا یا دستگاه شمارشگر صورت پذیرد سیستم کامپیوتری انتخابات باید به نحوی طراحی و اجرا شود که دسترسی به نرم افزارها و سخت افزارهای آن در کلیه مراحل انتخابات بدون حضور نمایندگان کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات  شورای نگهبان میسر نباشد.تصمیمات لازم جهت حفظ نرم افزارها و سخت افزارها مشترکا توسط کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات  شورای نگهبان و وزارت کشور اتخاذ می شود و کلیه نسخه های نرم افزاری قبل از انتخابات به تایید کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات شورای نگهبان رسیده و مهر و موم(قفل نرم افزاری)می شود تا در زمان مورد توافق با حضور نمایندگان کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات شورای نگهبان و وزارت کشور روی سیستم های کامپیوتری هر حوزه انتخاباتی نصب و راه اندازی گردد.هر گونه تغییر در نرم افزارها باید با اطلاع و تایید کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات شورای نگهبان انجام گیرد.
ماده ١٠ : انتخابات به صورت مستقیم و عمومی و با رای مخفی خواهد بود.
ماده ١١ : هرگاه در فاصله ده روز پیش از رای گیری یکی از نامزدهایی که صلاحیت او طبق این قانون احراز شده فوت کند انتخابات به مدت دوهفته به تاخیر می افتد.
ماده١٢ : انتخابات رئیس جمهور با کسب اکثریت مطلق آرا می باشد.
ماده١٣ : چنانچه در مرحله اول برای هیچ یک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردید انتخابات دو مرحله ای خواهد شد بدین معنی که دو نامزدی که بیشترین آرا را در مرحله اول داشته اند در انتخابات مرحله دوم شرکت می کنند.
ماده ١٤: انتخابات مرحله دوم در جمعه هفته بعد انجام خواهد گرفت.
ماده١٥ : چنانچه در هر مرحله از انتخابات ریاست جمهوری به هر دلیل،فقط یک نامزد در جدول انتخابات باقی بماند بلافاصله دستور شروع مجدد انتخابات صادر می شود.
ماده ١٦: چنانچه در مرحله دوم یکی از دو نفر حائز اکثریت فوت نماید مهلت انتخابات برای دو هفته تمدید می شود.
ماده ١٧ : کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزارت کشور پس از وصول نظریه هیئت‌های نظارت و اطمینان از صحت انتخابات شورای نگهبان مبنی بر خاتمه انتخابات و نام رئیس جمهوری انتخابی را  اعلام و امضای حکم ریاست جمهوری توسط مقام رهبری دستور امحای تعرفه و اوراق را صادر خواهد نمود.
ماده١٨ : کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزارت کشور پس از وصول نتایج شمارش آرا در داخل و خارج کشور نتیجه کلی انتخابات را از طریق رسانه های گروهی به اطلاع مردم خواهد رساند.
ماده ١٩: درهر مرحله انتخاباتی هر شخص واجد شرایط می تواند فقط یک بار با ارائه شناسنامه خود رای دهد.
تبصره: رای دهندگان در خارج از کشور در صورت همراه نداشتن شناسنامه می توانند با ارائه گذرنامه معتبر ایرانی،رای دهند.
ماده ٢٠: اخذ رای در داخل و خارج کشور در آخرین یکشنبه قبل از انتخابات در داخل کشور یک روز انجام می شود و مدت ان ١٠ ساعت است و در صورت ضرورت قابل تمدید می باشد.
تبصره ١: تشخیص ضرورت و مدت تمدیدی اخذ رای در سراسر  داخل کشور به عهده کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزیر کشور و در خارج از کشور به عهده‌ی کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات خارج از کشور است.
تبصره٢: اخذ رای در داخل کشور باید در روز جمعه انجام گیرد.
ماده٢١: کلیه وزارتخانه ها،سازمان ها و ادارات دولتی و موسسات وابسته به دولت و نهادهای انقلابی موظفند که حسب درخواست  وزارت کشور،استانداران،فرمانداران و بخشداران،کارکنان و سایر امکانات خودرا تا خاتمه انتخابات در اختیار آنان قرار دهند،بدیهی است مدت همکاری کارکنان مذکور جزء ایام ماموریت نامبردگان محسوب خواهد شد.
تبصره کلیه نهادها و ارگان های فوق الذکر موظفند حسب درخواست شورای نگهبان و هیات های منصوب از جانب آن،کارکنان خود را در اختیار آنان قرار دهند و همچنین وزارت کشور، استانداران،فرمانداران و بخشداران موظفند امکانات لازم را در اختیار انان قرار دهند.
ماده٢٢: در صورتی که همزمان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری،انتخابات دیگری نیز برگزار گردد،به دستورکمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزارت کشور،یک شعبه ثبت نام و اخذ رای با اعضا واحد و با صندوق های مجزا برای هردو انتخابات در نظر گرفته خواهد شد.
ماده٢٣: صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران مکلف است برنامه های آموزش انتخاباتی را که وزارت کشور یا هیات مرکزی نظارت منتخب شورای نگهبان ضروری تشخیص می دهند و همچنین کلیه اعلامیه ها و اطلاعیه های مربوط به انتخابات از طریق رسانه‌های عمومی داخل و خارج کشور را ازشبکه سراسری یا محلی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران،پخش می‌شود نمایند.
ماده٢٤: ماموران انتظامی در حدود قانون موظف به ایجاد نظم و جلوگیری از هرگونه بی نظمی در جریان انتخابات و حفاظت صندوق ها به عهده ماموران مورد تایید کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات می باشند. نیروهای نظامی و انتظامی حق دخالت در امور اجرائی و نظارت در انتخابات را ندارند.
ماده٢٥: در موارد ذیل با تایید هیات‌های  نظارت محلی یا نماینده وی برگ های رای باطل ولی جز آراء ماخوذه محسوب و مراتب در صورت جلسه قید و آرا مذکور ضمیمه صورت جلسه خواهد شد:
١-  آرا غیرقابل خواندن
٢-  آرائی که از طریق خریدوفروش به دست آمده باشد.
٣-  آرائی که سفید به صندوق ریخته شده باشد.
ماده٢٦: در موراد ذیل با تایید هیات‌های  نظارت محلی یا نماینده وی برگ های رای باطل و جزء آراء ماخوذه محسوب نشده و مراتب در صورت جلسه قید و آرا مذکور ضمیمه صورت جلسه خواهد شد.
١-  صندوق فاقد لاک و مهر انتخاباتی باشد
٢-  آرا زائد بر تعداد تعرفه باشد.
٣-  آرا کسانی که به سن قانونی رای دادن نرسیده باشند.
٤-  آرائی که با شناسنامه افراد فوت شده یا غیرایرانی داده شده باشد.
٥-  آرائی که با تقلب و تزویر(درتعرفه ها،آرا،صورت جلسات،شمارش) به دست آمده باشد.
٦-  آرائی که با شناسنامه غیر یا جعلی اخذ شده باشد.
٧-  آرا تکراری
٨-  آرائی که با شناسنامه کسانی که حضور ندارند اخذ شده باشد.
٩-  آرائی که از طریق تهدید به دست آمده باشد
١٠-  آرائی که روی ورقه غیر از برگ رای نوشته شده باشد.
تبصره١: کل آرا مندرج در صورت جلسه ای که صندوق اخذ رای آن فاقد اوراق رای یا برگ های تعرفه باشد،باطل و جزء آراء ماخوذه محسوب نخواهد شد.
تبصره٢: به تعداد آراء زائد مذکور در بند٢ به قید قرعه آراء از کل برگ های رای کسر می شود.
ماده ٢٧: حذف شده است.
ماده ٢٨: در صورتی که در برگ رای نام بیش از یک نفر نامزد نوشته و یا علامت گذاری شده باشد برگ رای باطل است ولی جزء آرای ماخوذه محسوب خواهد شد.
ماده ٢٩: قبل از شروع رای گیری باید در حضور نماینده یا نمایندگان هیأت نظارت، صندوق های خالی، بسته و ممهور به مهر شعبه ثبت نام و اخذ رای گردد و در صورت جلسه ای که قبل از شروع رای گیری انتخابات توسط اعضای صندوق در محل اخذ رای تنظیم می گردد، نماینده یا نمایندگان هیات نظارت شعبه مربوطه، تعداد صندوق ها و خالی بودن آن ها را گواهی نمایند و در صورتی که در جریان رای گیری نیاز باشد که صندوقی را اضافه نمایند باید به همین ترتیب عمل نموده و صورت جلسه گردد.
ماده٣٠: وزارت کشور کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات موظف است در طول برگزاری انتخابات با توجه به وظایفی که به عهده دارد،مطالب مربوط به انتخابات را به اطلاع عموم مردم برساند.
ماده٣١: وزارت کشور کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات مامور اجرای قانون انتخابات ریاست جمهوری بوده و مسئول صحت جریان انتخابات است و بدین منظور می تواند مامورانی جهت بازرسی و کنترل جریان انتخابات به طور ثابت و یا سیار به شهرستان ها و بخش ها و شعب ثبت نام و اخذ رای اعزام دارد.
ماده٣٢: پس از پایان انتخابات صورت جلسه نتیجه انتخابات با امضا کمیسیون محلی مستقل انتخابات  هیأت اجرائی شهرستان و هیأت‌های محلی نظارت  بر انتخابات شهرستان در چهارنسخه تهیه می شود که یک نسخه نزد کمیسیون محلی مستقل انتخابات  هیأت اجرائی شهرستان می ماند و بقیه برای هیأت‌های محلی نظارت بر انتخابات مزبور و کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزارت کشور هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات ارسال می شود.
ماده٣٣: ارتکاب امور ذیل جرم محسوب می شود:
١-   خرید و فروش رأی
٢-   تقلب و تزویر در اوراق تعرفه یا برگ رأی یا صورت جلسات
٣-   تهدید یا تطمیع  در امر انتخابات
٤-   رأی دادن با شناسنامه جعلی
٥-   رأی دادن با شناسنامه دیگری
٦-   رأی دادن بیش از یک بار
٧-   اخلال در امر انتخابات
٨-   کم و زیاد کردن آراء یا تعرفه ها
٩-   تقلب در رأی گیری و شمارش آراء
١٠- رأی گرفتن با شناسنامه کسی که حضور ندارد.
١١- توصیه به انتخاب کاندیدای معین از طرف اعضا شعبه اخذ رأی یا هر فرد دیگر محل صندوق رأی دهنده.
-١٢ تغییر و تبدیل یا جعل و یا ربودن و یا معدوم نمودن اوراق و اسناد انتخاباتی از قبیل تعرفه و برگ رأی و صورت جلسات و تلکس و تلفنگرام ها و تلگراف ها
١٣- بازکردن و یا شکستن قفل محل نگهداری و لاک و مهر صندوق های رأی بدون مجوز قانونی.
١٤- جابجائی، دخل و تصرف و یا معدوم نمودن اسناد انتخاباتی بدون مجوز قانونی
١٥- دخالت در امر انتخابات با سند مجعول
-١٦ ایجاد رعب و وحشت برای رأی دهندگان یا اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی با اسلحه یا بدون اسلحه در امر انتخابات.
١٧- دخالت در امر انتخابات با سمت مجعول و یا به هر نحو غیر قانونی
تبصره: چنانچه وقوع جرائم مندرج در ماده فوق موجب گردد که جریان انتخابات در یک یا چند شعبه ثبت نام و اخذ رای از مسیر قانونی خود خارج شود و در نتیجه کلی انتخابات موثر باشد مراتب وسیله وزارت کشور به منظور طرح در شورای نگهبان به کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات هیأت مرکزی نظارت اعلام می گردد.
ماده٣٤: تشکیلات قضائی هر شهرستان یا بخش به منظور پیشگیری از وقوع جرم ضمن هماهنگی با کمیسیون محلی مستقل انتخابات و هیئت های محلی نظارت ناظرین شورای نگهبان و هیأت اجرائی اقدامات لازم را در محدوده مقررات معمول می دارد.
فصل سوم: شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان

ماده٣٥: انتخاب شوندگان هنگام ثبت نام باید دارای شرایط زیر باشند:
١- از شخصیت‌های رجال مذهبی،سیاسی
٢- ایرانی الاصل
٣- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران
٤- مدیر و مدبر
٥- دارای حسن سابقه و امانت و تقوی
٦- مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.
ماده٣٦: انتخاب کنندگان باید دارای شرایط ذیل باشند:
١- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران
٢- ورود به سن ١٦ سالگی
٣- عدم جنون
ماده ٣٧: کلیه افرادی که مسئولیت مستقیم در امر انتخابات ریاست جمهوری به صورت اجرا و یا نظارت دارند در صورتی می توانند داوطلب شوند که قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و در آن سمت شاغل نباشند.

فصل چهارم: کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیأت اجرائی

 

ماده٣٨: بلافاصله پس از صدور دستور شروع انتخابات از طرف کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزارت کشور،فرماندار دستور تشکیل هیأت های اجرائی را به بخشداران صادر نموده و موظف است ظرف سه روز هیأت اجرائی کمیسیون‌های محلی مستقل انتخابات شهرستان را به ریاست خود و با عضویت رئیس ثبت احوال و دادستان یا نماینده وی و ٨ نفر از معتمدین محلی تشکیل می‌شود دهد.

 

تبصره١: در شهرستان و بخش هائی که شورای اسلامی شهرستان یا بخش تشکیل شده است یک نفر از اعضا شورا به انتخاب شورا،یکی از ٨نفر معتمدین مذکور خواهد بود.

تبصره٢: در صورت حضور دادستان در محل،نامبرده مکلف است شخصا در جلسات هیأت اجرائی شرکت نماید.

 

ماده٣٩: سی نفر از معتمدین با تأیید هیأت نظارت و دعوت  کتبی کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات فرماندار ظرف دوروز از تاریخ دعوت، تشکیل جلسه داده و پس از حضور حداقل دوسوم مدعوین(بیست نفر) در حضور هیأت نظارت محلی از بین خود یا خارج، ٨ نفر را(در صورت عدم وجود شورا)به عنوان معتمدین اصلی و پنج نفر را به عنوان معتمدین علی البدل کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیأت اجرائی با رأی مخفی و اکثریت نسبی آراء انتخاب می نمایند.

 

تبصره١: تعداد اعضای کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیأت اجرائی شهرستان و بخش و کیفیت و مهلت تشکیل آنها یکسان است.

تبصره٢: معتمدین کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیأت اجرائی و ناظرین شورای نگهبان نباید در انتخابات قبل مرتکب تخلفی شده باشند که در یکی از محاکم صالحه اثبات شده باشد.

تبصره٣: معتمدین این ماده باید دارای ایمان و التزام عملی به اسلام و قانون اساسی و حسن شهرت و سواد خواندن و نوشتن بوده و از عوامل موثر در تحکیم رژیم سابق و وابسته به گروه های غیرقانونی ن باشند.

 

ماده٤٠: هیچ یک از اعضای کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیأت اجرائی و ناظرین شورای نگهبان و اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی نباید با داوطلبان انتخابات به ترتیب ذیل خویشاوندی نسبی و یا سببی داشته باشند:

خویشاوندی نسبی:  پدر، مادر، فرزند، برادر و خواهر.
خویشاوندی سببی: همسر و پدر، مادر، برادر و خواهر او.
 

ماده٤١: اعضای کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیأت اجرائی پس از پذیرفتن عضویت، ملزم به شرکت در جلسات و انجام وظایف قانونی می باشند.

 

تبصره١: در صورت عدم شرکت فرماندار یا بخشدار و یا رئیس ثبت احوال و یا دادستان و یا نماینده وی در جلسات،هیأت اجرائی موظف است مراتب را طی صورت جلسه ای به مقام اجرائی مافوق اعلام داشته کسب تکلیف نمایند.

تبصره ١ ٢: هیأت اجرائی کمیسیون محلی مستقل انتخابات موظف است در صورت جلسات و گزارش کار خود موارد غیبت اعضا را با ذکر علت غیبت به کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات وزارت کشور اعلام دارد.

 

ماده٤٢: هرگاه در جریان انتخابات یک یا چند نفر از معتمدین کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیأت اجرائی دو جلسه متوالی یا چهار جلسه غیر متوالی از حضور در جلسات هیأت اجرائی خودداری نمایند یا وظایف قانونی خود را انجام ندهند و یا کمیسیون محلی مستقل انتخابات هیدت اجرائی را از اکثریت ساقط کنند،به جای آنان به ترتیب تعداد رأی از معتمدین علی البدل وسیله فرماندار یا بخشدار دعوت به عمل خواهد آمد،در صورتی که با دعوت از اعضا علی البدل بازهم اکثریت حاصل نگردد،باقی مانده را از معتمدین(تا سی نفر)تأمین خواهند نمود.

 

ماده٤٣:  هیأت اجرائی کمیسیون مستقل بخش بلافاصله پس از انتخاب معتمدین،تشکیل جلسه داده و تعداد و محل استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأی را تعیین نموده و به وسیله رئیس خود به کمیسیون مستقل هیأت به فرماندار جهت طرح در هیأت اجرائی شهرستان اعلام می دارد.

 

ماده٤٤: جلسات کمیسیون مستقل هیأت های اجرائی شهرستان و بخش با حضور دوسوم کلیه اعضا رسمیت یافته و اخذ تصمیم با اکثریت مطلق حاضرین خواهد بود.

 

ماده٤٥: هیأت اجرائی کمیسیون مستقل شهرستان پس از تعیین محل های استقرار شعب ثبت نام و اخذ رأی و بررسی و تأیید و تصویب مصوبات کمیسیون مستقل هیأت های اجرائی بخش ها در مورد تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذ رأی نه روز قبل از اخذ رأی مبادرت به انتشار آگهی انتخابات حاوی تاریخ برگزاری انتخابات، ساعت اخذ رأی، شرایط انتخاب کنندگان، جرائم و تخلفات و مقررات اجرائی و محل شعب ثبت نام و اخذ رأی در سراسر شهرستان می نمایند.

 

ماده٤٦:  فرماندار موظف است کمیسیون مستقل شهرستان سه نسخه از آگهی های منتشره در سطح شهرستان را به وزارت کشور ارسال دارد. یک نسخه از این آگهی ها به وسیله وزارت کشور به هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات می‌فرستد فرستاده می شود.

 

ماده٤٧: هیأت های اجرائی کمیسیون‌های مستقل شهرستان و بخش پس از انتشار آگهی انتخابات برای هر شعبه ثبت نام و اخذ رأی پنج نفر از معتمدین محل که دارای سواد خواندن و نوشتن باشند انتخاب و به فرماندار یا بخشدار جهت صدور حکم معرفی می نمایند.

 

تبصره١: اعضاء شعبه ثبت نام و اخذ رأی از بین خود یک نفر رئیس،یک نفر نایب رئیس و سه نفر منشی انتخاب می نمایند و بایتس ترتیبی اتخاذ نمایند که یک روز قبل از اخذ رأی،محل شعبه آماده برای اخذ رأی باشد.

تبصره٢: محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی مندرج در آگهی انتخابات غیرقابل تغییر است مگر اینکه دائر نمودن شعبه و یا اداره کتر آن در محل اعلام شده قبلی، به علت حوادث غیرمترقبه و یا هر علت دیگری مقدور نباشد که در این صورت مراتب تغییر شعبه ثبت نام و اخذ رأی توسط کمیسیون مستقل هیأت اجرائی و ناظران شورای نگهبان کاندیداها یا بین‌المللی با ذکر علت،صورت جلسه شده و شعبه ثبت نام و اخذ رأی جدید در کوتاه ترین فاصله نسبت به شعبه سابق به نحوی دایر خواهد شد که خللی در مراجعه رأی دهندگان و تشخیص محل شعبه ایجاد نشود وتبدیل شعبه باید به اطلاع مردم محل برسد.

تبصره٣: تشکیل شعب ثبت نام و اخذ رأی در موزه ها ممنوع می باشد.

 

ماده٤٨: فرماندار موظف است مستقیما یا با تفویض اختیار به بخشدار برای هریک از شعب ثبت نام و اخذ رأی یک نماینده تعیین نماید.

 

ماده٤٩: کلیه امور انتخابات بخش مرکزی را کمیسیون مستقل هیأت اجرایی شهرستان انجام می دهد.

 

ماده٥٠:کمیسیون مستقل هیأت اجرایی  بخش با تصویب کمیسیون مستقل هیأت اجرایی شهرستان می تواند برای مناطق صعب العبور و کوهستانی و مسافت های دور و نقاطی که تشکیل شعب ثابت ثبت نام و اخذ رأی مقدور نیست شعب اخذ رأی سیار تشکیل دهد هیأت اجرایی کمیسیون مستقل شهرستان نیز می تواند در صورتی که لازم بداند نسبت به تشکیل شعب اخذ رأی سیار در مرکز شهرستان نیز می تواند در صورتی که لازم بداند نسبت به تشکیل شعب اخذ رأی سیار در مرکز شهرستان و بخش مرکزی اقدام نماید و در هر دو مورد باید به اطلاع هیأت نظارت محلی برسد و همچنین نماینده ای ازهیأت نظارت محلی در معیت صندوق سیار بوده و مسیر گردش صندوق را در صورت جلسه ای قید و تأیید نمایند.

 

ماده٥١: حذف شده است.

 

ماده٥٢: حذف شده است.

 

ماده٥٣: در سفارتخانه ها و یا کنسولگری و نمایندگی سیاسی ایران در خارج از کشور کمیسیون مرکزی خارج از کشور مستقل انتخابات ریاست جمهوری با به ریاست سفیر و یا سر کنسول و یا عالی ترین مقام نمایندگی سیاسی و عضویت سه نفر از کارمندان ارشد سفارتخانه یا کنسولگری و یا نمایندگی سیاسی و ٥ ٩ نفر از ایرانیان مومن به انقلاب اسلامی مقیم آن کشور به انتخاب و دعوت سفیر و یا سر کنسول یا مقام نمایندگی سیاسی تشکیل می گردد.

 

کمیسیون‌های مستقل محلی ٥ نفره‌ی مراکز تجمع ایرانیان در خارج از کشور با در نظر گرفتن مواد  ٣٨ تا ٥٠ این قانون و تحت نظارت ناظران بین‌المللی و معرفی شده توسط کاندیداها انتخابات را در خارج از کشور سازمان می‌دهند.

 

ماده٥٤: هیدت اجرائی کمیسیون‌ مستقل موضوع ماده فوق پس از خاتمه اخذ رأی و قرائت آراء نتیجه را صورت جلسه می نماید و .سفیر و یا سر کنسول و یا عالی ترین مقام نمایندگی سیاسی موظف است بلافاصله نتیجه را به سریع ترین وسیله مخابراتی ممکن به کمیسیون مرکزی مستقل خارج از کشور انتخابات از طریق وزارت امور خارجه به وزارت کشور اعلام می دارد.

 

فصل پنجم: اعلام داوطلبی و رسیدگی به صلاحیت داوطلبان

 

ماده٥٥: داوطلبان ریاست جمهوری یا نمایندگان تام الاختیار آنها که کتبا معرفی شده باشند باید ظرف پنج روز از تاریخ انتشار دستور شروع انتخابات به در داخل کشور به کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات و در خارج از کشور به کمیسیون مرکزی مستقل خارج از کشور وزارت کشور مراجعه نموده و پرسشنامه اعلام داوطلبی را پس از دریافت و تکمیل همراه با چهار برگ تصویر کلیه صفحات شناسنامه یا گذرنامه و دوازده قطعه عکس ٤*٦ از اخرین عکس خود را که در همان سال گرفته باشند به وزارت کشور تسلیم و رسید دریافت دارند.

تبصره: هریک از داوطلبان ریاست جمهوری در صورت تمایل به انصراف از داوطلبی باید شخصا و یا از طریق نماینده تام الاختیار خود و به صورت کتبی انصراف خود را به  وزارت کشور کمیسیون مرکزی مستقل مربوطه اعلام نمایند.

 

ماده٥٦: کمیسیون مرکزی مستقل  وزارت کشور پس از پایان مهلت قبول داوطلبی، بلافاصله مدارک داوطلبان به صلاحیت آنان رسیدگی و نظر خود را صورت جلسه نموده و یک نسخه ازآن را بایگانی میکند به وزارت کشور ازسال می دارد.

 

تبصره: در موارد ضرورت بنا به تشخیص شورای نگهبان مدت مذکور در این ماده حداکثر تا ٥ روز دیگر تمدید و به وزارت کشور اعلام می گردد.

 

ماده٥٨: پس از سپری شدن مدت زمان قانونی چناچنه مدارکی دال بر عدم صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری به دست آید،پس از بررسی و اعلام عدم صلاحیت وی توسط شورای نگهبان،مراتب به وسیله وزارت کشور به اطلاع عموم می رسد.

 

ماده٥٩: کاندیداها می توانند اسناد و مدارک مثبت صلاحیت خود را ضمیمه اعلام داوطلبی نمایند و یا در مدت زمان  رسیدگی به صلاحیت داوطلبان یه شورای نگهبان تقدیم نمایند.

 

ماده٦٠: وزارت کشور کمیسیون مرکزی مستقل مربوطه موظف است پس از وصول نظریه شورای نگهبان اسامی نامزدهای ریاست جمهوری را با استفاده از وسایل ارتباط جمعی ظرف مدت دوروز به اطلاع مردم سراسر کشور برساند.

 

ماده٦١: در مواردی که طبق گزارشات و شکایات و اعتراضات واصله برای شورای نگهبان معلوم گردد که اعضاء هیأت های نظارت از قوانین و مقررات تخلف نموده اند،شورای نگهبان موظف است آنها را بلافاصله عزل و افراد دیگری را جایگزین نمایند.

 

فصل ششم: تبلیغات

 

ماده٦٢: به منظور تضمین برخورداری یکسان نامزدهای ریاست جمهوری از امکانات تبلیغی دولتی کمیسیونی به نام کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات در وزارت کشور و بنا به دعوت وزیر کشور تشکیل می گردد.

 

ماده٦٣:  اعضا کمیسیون بررسی تبلیغات ریاست جمهوری عبارتند از:

١-  دادستان کل کشور یا نماینده تام الاختیار او.

٢- وزیر کشور یا نماینده تام الاختیار او

٣- مدیر عامل صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران یا نماینده تام الاختیار او.

 

سه نماینده از جانب رسانه‌های چاپی، شنیداری و تصویری

 

تبصره: شورای نگهبان می تواند یک نفر از میان اعضای خود یا از خارج را به منظور نظارت برکار کمیسیون مزبور تعیین نماید.

 

ماده٦٤: برنامه تبلیغاتی رادیو تلویزیونی نامزدها باید ضبط شود.

 

ماده٦٥: نامزدهای ریاست جمهوری که صلاحیت آنان توسط شورای نگهبان تأیید و اسامی آنها از طرف وزارت کشور کمیسیون مرکزی مستقل  اعلام می گردد هریک حق دارند به طور مساوی از رسانه‌ها صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران برای معرفی و ارائه برنامه های خود استفاده نمایند. ترتیب و تنظیم برنامه تبلیغات نامزدهای انتخاباتی از طریق رسانه‌ها صدا و سیما به عهده کمیسیون بررسی تبلیغات می باشد.

 

ماده٦٦: فعالیت های انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری رسما از تاریخ اعلام اسامی آنان به وسیله کمیسیون مرکزی مستقل  وزارت کشور آغاز و تا ٢٤ ساعت قبل از شروع اخذ رأی خاتمه می پذیرد.

 

ماده٦٧: فعالیت انتخاباتی در مرحله دوم از تاریخ اعلام رسمی نتایج قطعی آراء مرحله اول شروع و تا ٢٤ ساعت قبل از آغاز اخذ رأی مرحله دوم ادامه خواهد یافت.

 

ماده٦٨: انجام هر گونه فعالیت تبلیغاتی از تاریخ اعلام رسمی اسامی نامزدها له یا علیه نامزدهای ریاست جمهوری از میز خطابه نماز جمعه و یا هر وسیله دیگر ای که جنبه رسمی و دولتی دارد و فعالیت کارمندان در ساعات اداری و همچنین استفاده از وسایل و سایر امکانات وزارتخانه ها و ادارات،شرکت های دولتی و موسسات وابسته به دولت و نهادها و موسساتی که از بودجه عمومی(به هر مقدار)استفاده می کنند و همچنین در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مزبور ممنوع بوده و مرتکب مجرم شناخته می شود.

 

تبصره١: موسسات و نهادهائی که دارائی آنان از اموال عمومی است،همانند بنیاد مستضعفان، مشمول ماده فوق می باشند.

 

تبصره٢: ادارات و سازمان ها و ارگان های دولتی و نهادها و اعضای آنها با ذکر سمت خود حق ندارند له یا علیه هیچیک از نامزدهای انتخاباتی اعلامیه، اطلاعیه، پلاکارد بدهند.

 

ماده٦٩: الصاق اعلامیه،عکس،پوستر،هرگونه آگهی تبلیغاتی بر روی علائم راهنمایی و رانندگی،تابلوی بیمارستان ها،تابلوی مدارس و سایر موسسات آموزشی دولتی و وابسته به دولت ممنوع بوده و مامورین انتظامی در صورت مشاهد چنین مواردی متخلفین را جلب و به منظور تعقیب قانونی به مقامات قضائی تحویل می نمایند. شهرداری ها و بخشداری ها نیز باید نسبت به امحاء چنین اوراق اقدام نمایند.

 

ماده٧٠: هیچ کس حق ندارد آگهی یا پوسترهای تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی را که در محل های مجاز الصاق گردیده و در مدت و زمان قانونی تبلیغات پاره و یا محو نماید و عمل مرتکب جرم محسوب می شود.

 

ماده٧١: داوطلبان ریاست جمهوری و طرفداران آنان در تبلیغات انتخاباتی به هیچ وجه مجاز به هتک حرمت و حیثیت نامزدهای انتخاباتی نمی باشند و متخلفین طبق مقررات مجازات خواهند شد.

 

ماده٧٢: هرگونه آگهی و آثار تبلیغاتی باید قبل از شروع اخذ رأی از محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی توسط اعضا شعبه محو گردد.

 

ماده٧٣: مقامات اجرائی و نظارت انتخابات حق تبلیغ له یا علیه هیچیک از داوطلبان انتخاباتی را نخواهند داشت وتخلف از این قانون جرم محسوب می شود.

 

ماده٧٤: مطبوعات و نشریات حق ندارند از سه روز قبل از اخذ رأی،آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج کنند و یا مطلبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشد و در هر صورت نامزدهای حق دارند پاسخ خود را ظرف ١٨ ساعت پس از انتشار به وسیله کمیسیون مرکزی مستقل  وزارت کشور به روزنامه مزبور بدهند و روزنامه مکلف به چاپ فوری آن قبل از زمان ممنوعیت طبق قانون مطبوعات می باشد.در صورتی که آن نشریه قبل از ساعات  ممنوعیت تبلیغاتی منتشر نشود مسئول آن باید با هزینه خود پاسخ نامزد را به روزنامه یا مجله ای که در غیر مدت ممنوعیت چاپ می شود ارسال دارد و آن نشریه مکلف به درج آن در اولین چاپ نشریه خواهد بود.انتشار این گونه مطالب در غیر مطبوعات نیز در مدت سه روز قبل از روز اخذ رأی ممنوع است و نامزد معترض حق دارد در زمان قبل از ممنوعیت تبلیغات نظر خود را منتشر نماید.

 

ماده ٧٥: در صورت درخواست کتبی و رسمی اشخاص حقیقی و حقوقی،چاپخانه آگهی تبلیغاتی انتخاباتی را چاپ خواهد نمود.

 

ماده٧٦: ذیل آگهی های تبلیغاتی چاپی باید نام و نشانی دقیق چاپخانه و تاریخ چاپ درج شده باشد.

 

ماده٧٧: مسئولان چاپخانه ها موظفند چهار نسخه از هریک از اوراق تبلیغاتی انتخاباتی را بلافاصله پس از چاپ همراه با یک نسخه از درخواست رسمی تقاضا کنندگان جهت ضبط در پرونده سریعا به وزارت کشور و شورای نگهبان ارسال دارند.

 

تبصره: وزارت ارشاد اسلامی موظف است مفاد مواد ٧٤ و ٧٥ و ٧٦ را به چاپخانه های کشور بخشنامه نموده و در مورد متخلفین با توجه به ماده ٢٦ آئین نامه تأسیس چاپخانه و گراور سازی مصوب٢٧/١٢/١٣٥٨ شورای انقلاب تصمیم مقتضی اتخاذ نماید.

 

فصل هفتم: شکایت و نحوه رسیدگی

 

ماده٧٨: اعلام نتایج رسیدگی به شکایات انتخابات ریاست جمهوری از طریق رسانه های گروهی از اختیارات کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات شورای نگهبان است.

 

ماده٧٩: کمیسیون مرکزی مستقل انتخابات شورای نگهبان ظرف یک هفته و در صورت حداکثر ده روز پس از دریافت نتیجه انتخابات ریاست جمهوری و تایید آن توسط هیئت‌های مرکزی نظارت بین‌المللی و کاندیداها نظر قطعی خود را نسبت به انتخابات انجام شده به وزارت کشور اعلام و وزارت کشور از طریق رسانه های گروهی نتیجه نهائی را به اطلاع مردم خواهد رساند.

 

ماده٨٠: هیأت های اجرائی کمیسیون های محلی مستقل  موظفند از تاریخ اعلام نهائی صلاحیت داوطلبان تا دوروز پس از اعلام نتیجه اخذ رأی انتخابات، شکایات واصله را بپذیرند و ظرف ٢٤ ساعت در جلسه مشترک خود و ناظران حاضر هیأت اجرائی و ناظرین شورای نگهبان در شهرستان مربوطه به آنها رسیدگی نمایند و نتیجه را صورت جلسه نموده و به کمیسیون مرکزی مستقل وزارت کشور اعلام دارند.

 

تبصره١: کسانی که از نحوه برگزاری انتخابات شکایت داشته باشند،می توانند ظرف سه روز از تاریخ اخذ رأی شکایت مستند خود را به ناظرین بین‌المللی یا کاندیدای مورد اعتمادشان شورای نگهبان یا دبیرخانه این شورا نیز تسلیم دارند.

تبصره٢: شکایاتی قابل رسیدگی خواهد بود که مشخصات شاکی یا شاکیان شامل نام،نام خانوادگی،شغل،نشانی کامل،شماره تلفن(در صورت داشتن تلفن)و اصل امضا شاکی را داشته باشد.

تبصره٣: در صورتی که شاکی بدون دلیل و مدرک و مغرضانه داوطلبان انتخاباتی را متهم نماید و عمل شاکی عنوان افترا داشته باشد قابل تعقیب و پیگیری است.

تبصره٤:  طرح و بررسی شکایات در مورد افراد محرمانه بوده و افشای آن ممنوع است.

تبصره٥:  بازرسان گزارشات خود را منحصرا به مراجع ذی صلاح قانونی ارسال می دارند.

 

ماده٨١:شکایاتی که در جریان انتخابات به هیأت اجرائی تسلیم می شود مانع از ادامه کار انتخابات نبوده و درموعد رسیدگی به شکایات مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

 

ماده٨٢: هیأت اجرائی  کمیسیون محلی مستقل پس از بررسی شکایات و گزارشات چنانچه تشخیص دهد که امور انتخابات دریک یا چند شعبه از جریان عادی خارج شده و صحیح انجام نگرفته است،با تأیید کمیسیون مرکزی مستقل شورای نگهبان،انتخابات یک یا چند شعبه مزوبر را باطل اعلام می نماید.

 

ماده٨٣:  وزیر کشور پس از وصول اعتبارنامه از شورای نگهبان،رئیس جمهور منتخب را به حضور رهبر یا شورای رهبری معرفی می نماید.

 

فصل هشتم: مجازات

 

ماده٨٤: مجازات تخلف از بند ١٦ ماده ٣٣ را قانون  به ترتیب ذیل تعیین خواهد کرد می گردد:

الف: چنانچه مرتکب بدون اسلحه ایجاد رعب و وحشت نماید تا ٧٤ ضربه شلاق محکوم می گردد.

ب: چنانچه ایجاد رعب و وحشت خواه به تحریک یا بالمباشره همراه با اسلحه باشد و محاربه صدق نکند تا ٧٤ ضربه شلاق و یا حداکثر تا٢سال حبس محکوم خواهد شد.

 

ماده٨٥: مجازات کسی را که با اتخاذ سمت مجعول در انتخابات دخالت کند(موضوع بند١٧ ماده٣٣) قانون تعیین خواهد کرد تا ٥٠ ضربه شلاق خواهد بود و هرگاه مرتکب سندی هم دراین باره جعل نموده باشد،مجازات جعل و تزویر را خواهد داشت و چنانچه دخالت وی موثر در سرنوشت انتخابات باشد و مسیر انتخابات یک بخش و یا یک شهرستان و یا یک استان را برهم بزند مرتکب از پنج سال  حبس محکوم خواهد شد.

 

ماده٨٦: مجازات تخلف از ماده٢١ و تبصره آن٢ الی ٦ماه انفصال از خدمت دولتی خواهد بود.

 

ماده٨٧: اعضا اداری هیأت اجرائی(فرماندار یا بخشدار،رئس ثبت احوال،دادستان یا نماینده وی)در صورت تخلف از ماده٤١ و تبصره٢ ماده ٤٧ این قانون به مجازلت کسر حقوق تا یک سوم از یک ماه تا شش ماه به حکم مراجع صالحه محکوم خواهند شد و در مورد بقیه اعضا محرومیت تا دو نوبت انتخابات از عضویت هیأت های اجرائی و نظارت و شعب اخذ رأی می باشد.

 

ماده٨٨: متخلفان از موارد مندرج در ماده ٦٨ و کسانی که از طریق رادیو و تلویزیون با برنامه زنده و مستقیم تبلیغ انتخاباتی له یا علیه یکی از نامزدهای انتخاباتی نمایند و متصدیان برنامه در پخش غیرمستقیم به مجازات از یک تا شش ماه حبس محکوم خواهند شد.

 

ماده٨٩: چنانچه مأموران انتظامی با دستور کتبی فرماندار یا بخشدار از امحاء اعلانات،عکس ها،پوسترهای منصوبه در تابلوها و اماکن ممنوعه مندرج در ماده٦٩ استنکاف نمایند به مجازات کسر حقوق تا یک سوم از یک ماه تا سه ماه محکوم می گردند و چنانچه افرادی عالما در حین الصاق دستگیر گردند به مجازات پنج الی پانزده ضربه شلاق محکوم می گردند.

 

ماده٩٠: مجازات تخلف از ماده ٧٢ محرومیت از عضویت در شعبه ثبت نام برای دو دوره می باشد.

 

ماده٩١: مجازات تخلف از ماده٧٤ تعطیل نشریه از یک تا سه ماه خواهد بود و نویسنده مقاله(در صورتی که معلوم باشد)ومدیر نشریه(در صورتی که نویسنده مشخص نباشد)تا ٧٤ ضربه شلاق محکوم می گردد و همچنین کسی که از طریق غیر مطبوعات اعمال فوق را مرتکب شود به مجازات تا ٧٤ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

 

ماده٩٢: مجازات تخلف از ماده٧١ در مواردی که افتراء یا نشر اکاذیب باشد همان مجازات افتراء یا نشر اکاذیب است و در غیر موارد فوق مجازات آن تا سه ماه حبس خواهد بود.
ماده٩٣: در اجرای صحیح اصل ٩٩ قانون اساسی و حفظ بی طرفی کامل، ناظرین بین‌‌المللی و کاندیداها شورای نگهبان موظفند در طول مدت مسئولیت خود، بی طرفی کامل را حفظ نمایند و ابراز جانبداری ناظرین بین‌المللی به هر طریقی از یکی از کاندیداها جرم محسوب می شود.
تبصره: مجازات تخلف از ماده فوق انفصال شش ماه تا یک ماه از خدمات دولتی یا شش ماه تا یک سال زندان خواهد بود.
ماده ٩٤: مجازات های این فصل به انواع مذکور منحصر نبوده و قاضی در هر مورد می تواند متخلف را به مجازات مذکور و یا هر مجازات متناسب دیگری که در قانون تعزیرات آمده است محکوم نماید.
    قانون فوق مشتمل بر نود و چهار ماده و بیست ونه تبصره در جلسه روز چهارشنبه پنجم تیرماه یکهزار و سیصد و شصت و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ٩/٤/١٣٦٤ به تأیید شورای نگهبان رسیده است