مرکز پژوهش‌ها اتاق فکر مجلسيان / آشنايي با مجلس شوراي اسلامي

در جهان امروز، طرح پرسش‌هاي نو و مسائل پيچيده و چندوجهي در حوزه‌هاي مختلف، نهادهاي قانون‌گذاري را ناگزير از تأسيس مراكز علمي و پژوهشي ساخته تا با اتكا به تخصص‌ها و مطالعات فراهم آمده در آن مراكز و بهره‌گيري از آن‌ها، به شناخت كارشناسانه مسائل و پاسخگويي به نيازهاي نو در تدوين قوانين توفيق يابند.

مجالسي كه چنين تكيه‌گاه‌هاي علمي و تحقيقاتي سازمان‌‌يافته‌اي در اختيار دارند، با مجالسي كه نمايندگان‌شان با اتكا به توان علمي و تجربي خود به كارشناسي و تدوين قوانين مبادرت مي‌ورزند، در روش و در نتيجه قابل مقايسه نيستند. مجلس شوراي اسلامي با درك اين ضرورت‌، مركز پژوهش‌هاي خود را بنا نهاده است.
مجلس شوراي اسلامي از نخستين دوره، براي كارشناسي طرح‌ها و لوايح، از مشورت موردي كارشناسان استفاده مي‌كرد.
در عين حال‌، اساس كار برفهم شخصي و توان علمي خود نمايندگان متكي بود؛ لكن از اواخر سال 1371 به دستور هيأت رئيسه محترم مجلس، نهادي مستقل‌، دائمي و سازمان‌يافته به نام «مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي» براي ارائه خدمات مستمر كارشناسي و مطالعاتي در كنار مجلس قرار گرفت. مراحل قانوني تأسيس اين مركز در پاييز سال 1374 به انجام رسيد.
اهداف و شرح وظايف مركز
مطابق قانون «شرح وظايف مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي»، هدف از تأسيس مركز، انجام دادن طرح‌هاي مطالعاتي و تحقيقاتي به منظور ارائه نظرهاي كارشناسي و مشورتي به نمايندگان، كميسيون‌ها و هيأت رئيسه مجلس شوراي اسلامي است.
وظايف اين نهاد در ماده (2) قانون «شرح وظايف مركز پژوهش‌ها» مذكور به شرح زير است:
مطالعه، بررسي و ارائه نظرهاي كارشناسي بر روي تمام طرح‌ها و لوايح
گردآوري، نقد و تنظيم نظرهاي محققان و پژوهشگران مراكز دانشگاهي و تحقيقاتي، دستگاه‌هاي اجرايي، نهادها، گروه‌ها و احزاب سياسي و افكار عمومي در مورد نيازهاي جامعه
مطالعه، بررسي و تحقيق نسبت به حسن اجراي قوانين و ساير ابعاد نظارتي مجلس و ارائه پيشنهادهاي كارشناسانه براي
رفع موانع و مشكلات اجرايي
تأمين نيازهاي اطلاعاتي كميسيون‌ها و نمايندگان مجلس از طريق تدارك و برقراري
نظام اطلاع‌رساني
انجام پژوهش‌هاي موردي حسب درخواست هيأت رئيسه، كميسيون‌ها و نمايندگان مجلس
انجام مأموريت‌هاي محوله در رابطه با كتابخانه‌هاي مجلس كه اين‌گونه موارد زيرنظر مستقيم رئيس مجلس قرار مي‌گيرند
اشاعه نتايج مطالعات پژوهشي از طريق:
نشر كتب و نشريات
انعكاس نظرات به واحدها و دستگاه‌هاي ذيربط با نظر هيأت رئيسه مجلس