جنگ نرم و ایران / مقالهای از روزنامه دیلی استار ایران برای مقابله با جنگ نرم غرب از شیوه ضدحمله استفاده میکند
سیموم پروز استاد دانشگاه و از مدیران رسانه ای بنگلادش در مقاله ای با عنوان «زمانی که رسانه ها به سلاح تبدیل می شوند و افکار هدف قرار می گیرند» به تلاش های رسانه ای آمریکا در جنگ نرم با ایران و مقابله ایران با این تهاجم رسانه ای آمریکا پرداخته است.
متن مقاله سیمون پروز که در روزنامه دیلی استار به چاپ رسیده به شرح زیر است:
جنگ نرم، عملیات روانی
* ایران برای مقابله با جنگ نرم غرب از شیوه ضدحمله استفاده میکند
ایران خود را برای مقابله با جنگ نرم غرب آماده کرده است. ایران برای مقابله با این روش از جنگ از شیوه ضدحمله استفاده میکند. سازمان تبلیغات اسلامی ایران جنگ نرم را نوعی جنگ روانی و تبلیغات رسانهای میداند که جامعه را هدف گرفته و قصد دارد بدون حمله نظامی، حریف خود را به پذیرفتن شکست وادار نماید. خرابکاری، جنگ اینترنتی، راهاندازی شبکههای رادیویی و تلویزیونی و شایعه پراکنی از روشهای مهم جنگ نرم بوده و ماموریت آن تضعیف قدرت تعقل و تفکر جامعه هدف است که با تبلیغات رسانهای تلاش دارند نظم اجتماعی – سیاسی جامعه را از بین ببرند.
* طبق نظر سیا یکی از علل اصلی فروپاشی شوروی موفقیت آمریکا در کنترل رسانهها بود
جنگ نرم پدیده جدیدی نیست. این مفهوم در دوران جنگ سرد با همکاری اندیشمندان سیاسی و مقامات سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) و پنتاگون طراحی شده و مورد استفاده قرار گرفته است. طبق نظر آنها، یکی از علل اصلی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی موفقیت آمریکا در کنترل موثر رسانههای جهان بود.
* اسلحه سایبری نه در دوران بوش بلکه با تایید دولت اوباما
جدای از رسانهها، ایالات متحده آمریکا در تلاش است تا با استفاده از ابزارهای جدید برنامه هستهای ایران را مختل سازد. در این راستا، یک کرم رایانهای خطرناک به نام “استاکسنت ” (Stuxnet) طراحی شد که از آن برای نفوذ و اختلال در تاسیسات اتمی ایران استفاده کردند.
بنابر گزارش ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۰ روزنامه “سیاتل تایمز ” (Seattle Times)، تاریخ ساخت ویروس استاکسنت نشان میدهد که این کرم رایانهای در ژانویه ۲۰۱۰ طراحی شده است. این بدان معناست که این اسلحه سایبری نه در دوران بوش بلکه با تایید دولت اوباما در دنیای مجازی پخش شده است.
* طراحی و ساخت ویروس استاکسنت توسط متخصصان دولتی
براساس گزارش مجله “دنیای رایانه “، استاکسنت “یک نرمافزار مخرب است که در استفاده از نقاط آسیبپذیر سیستم رایانه آنقدر مرموز و پیچیده عمل میکند که محققان امنیتی بر این باورند که این ویروس احتمالاً توسط متخصصان دولتی طراحی و ساخته شده است. ” همچنین این گمانهزنی مطرح است که اسرائیل با هدف خرابکاری یا کنترل سیستمهای عملیاتی راکتور هستهای بوشهر و با کمک متخصصان آمریکایی این کرم رایانهای را ساخته است. (به نقل از “تروور باترورث “(Trevor Butterworth)، “جنگ علیه ایران آغاز شده است “).
اگر آنگونه که تصور میشود ویروس استاکسنت تا این حد خطرناک است، پس این قابلیت را دارد که روند جنگ را تغییر دهد. فقط به این مسئله فکر کنید که بدون حتی شلیک یک گلوله و یا پرتاب موشک، آمریکا و اسرائیل بتوانند در این جنگ پیروز شوند. همچنین این روش میتواند جنگهای امروزی را منسوخ سازد.
* رسانه سلاح راهبردی آمریکا برای جنگ نرم
از نظر نویسنده مقاله، ایالات متحده آمریکا علاوه بر جنگ سایبری، با سلاح راهبردی دیگری – رسانه – جنگ نرم خود را آغاز کرده است. سالها است که قدرتهای غربی در تلاشند تا بر رسانههای محلی ایران نفوذ کنند. تحقق این هدف کار سادهای نیست زیرا که رسانههای محلی ایران به شدت سانسور میشوند، حتی نصب بشقاب ماهواره نیز در ایران غیرقانونی است.
دولت آمریکا در خارج از مرزهای ایران دو سرویس خبررسانی در اختیار دارد: شبکه خبری فارسی زبان صدای آمریکا (PNN) و رادیو اروپای آزاد، رادیو فردا وابسته به رادیو آزادی.
* برنامههای محلی، بینالمللی و دولتی آمریکا از طریق وبلاگها انتشار مییابند
رادیو فردا همچنین یک وبسایت فارسی زبان را نیز مدیریت میکند (به نقل از “گرگ برونو “(Greg Bruno)، “دورنمای رسانه در ایران “). علاوه بر ارائه خدمات رادیویی و تلویزیونی PNN و رادیو فردا، آنها دو وبسایت اینترنتی را نیز اداره میکنند. برنامههای محلی، بینالمللی و دولتی آمریکا از طریق وبلاگها انتشار مییابند، مطالب موردنظر سایت توییتر را تهیه کرده و اخبارهای کوتاه را برای تلفن همراه مخاطبان خود ارسال میکنند، همچنین بر روی سایت یوتیوب تصاویر ویدئویی قرار داده و صفحات فیسبوک را مدیریت مینمایند (به نقل از “رابرت مکماهان “(Robert McMahon)، “رسانههای تحت حمایت مالی آمریکا و جنگ نرم در ایران “).
* علاقه مردم ایران به اینترنت بستر مناسب برای آمریکا در جنگ نرم
نسل جوان ایران دوست دارد زمان خود را با تماشای برنامه رسانههای اجتماعی سپری کند. علاوه بر کاربران توییتر و فیسبوک، تعدادی زیادی وبلاگنویس فعال در ایران وجود دارد. کارشناسان رسانه معتقدند که ایران یکی از فعالترین کشورهای جهان در زمینه وبلاگنویسی است. دولت ایران تخمین میزند که حدود ۲۳ میلیون کاربر اینترنت دارد و این در حالی است که بیش از ۵۳ میلیون نفر در این کشور از تلفن همراه استفاده میکنند. علاقه مردم ایران به اینترنت و فناوری، این کشور را به بستری مناسب برای آمریکا تبدیل کرده تا به جنگ نرم با ایران ادامه دهد.
* استفاده از تلفن همراه برای ارتباط با کاربران ایرانی
برای ارتباط با مردم ایران، شبکه PNN به کاربرد جدید تلفنهای آیفون اپل و تلفن گوگل با سیستم عامل اندروئید متوسل شده است که اخبار جدید را برای کاربران خود میفرستد و به آنها اجازه میدهد تا از طریق فیسبوک، توییتر و ایمیلهای فارسی لینک اتصال به بخش اخبار VOA را برای یکدیگر ارسال نمایند.
صدای آمریکا بخشی را با عنوان “APP ” برای تلفنهای آیفون اپل و گوگل با سیستم عامل اندروئید ایجاد کرده است که به مردم ایران این امکان را میدهد تا تصاویر را مستقیماً از گوشی تلفن همراه خود برای شبکه خبری فارسی زبان صدای آمریکا ارسال کنند (خبررسانی بینالمللی آمریکا: آیا کسی میشنود؟، گزارش کمیته روابط خارجی).
با استفاده از این فناوری، هر فردی این امکان را مییابد تا تصویر تظاهرات، اعتراضات یا هر رویداد دیگری را برای سایرین ارسال کند، تصاویری که ممکن است حکومت ایران آنها را پنهان کند. مردم ایران با این روش میتوانند به شبکه خبری فارسی زبان (PNN) کمک نمایند. با اینحال، اطمینان حاصل کردن از موثق بودن اخبار و بیطرفی آنها چالشهای مهمی برای این سبک از خبرنگاری است که از “منابع مردمی ” استفاده میشود.
* ایران از سرمایهگذاری کلان دولت آمریکا در خبررسانی بینالمللی کاملاً اطلاع دارد
دولت ایران از اجرای برنامههای فوق و سرمایهگذاری کلان دولت آمریکا در زمینه خبررسانی بینالمللی کاملاً اطلاع دارد. تهران در مسیر تحقق انگیزههای روانی موردنظر آمریکا موانعی قرار داده است. رژیم ایران در تلاش است تا با پارازیت انداختن، مسدود کردن سایتهای اینترنتی و فیلترکردن سایت فیسبوک در برابر آمریکا مقاومت کند.
از سوی دیگر، آمریکا نیز به منظور مقابله با اختلال رادیویی ایران، شبکه خبری فارسی زبان را از ۷ فرکانس بر روی ۶ ماهواره مختلف پخش مینماید. بهرهگیری دولت آمریکا از فناوری گوناگون و تلاش ایران برای عقیم گذاشتن این اقدامات در واقع به بازی جالب “موش و گربه ” شبیه است که دیدن آن خالی از لطف نیست.
* ایران با شوروی تفاوت دارد
به اعتقاد سایموم پرویز، اگرچه افراد بسیاری در مورد سرمایهگذاری آمریکا در بنگاههای خبررسانی بینالمللی خوشبین هستند، اما این سوال مطرح است که آیا مردم ایران واقعاً تحت تاثیر اینگونه اقدامات تحریککنندهای قرار میگیرند. درست است که چنین نبردی در زمان جنگ سرد موفقیتهایی را برای آمریکا به همراه داشت، اما این بار سناریوی متفاوتی مطرح است. برای دولت آمریکا درک تاثیر فرهنگی و روانی این برنامهها بر روی مخاطب ایرانی بسیار دشوار است.
باوجودیکه برنامههای مشابه موفق شدند تا به جوامع مدنی در اتحاد جماهیر شوروی سابق و دیگر جوامع سوسیالیست القاء کنند که دموکراسی غربی را بپذیرند، اما ایران معاصر پرونده دیگری است. نمیتوان ادعا کرد که مردم ایران ترجیح میدهند اخبار را از جهان غرب بشنوند، اما این در حالی است که در اواخر دهه ۱۹۸۰ مردم شوروی تمایل داشتند تا قدم در مسیر نظام سرمایهداری گذارند.
* موفقیت “جنگ نرم ” به میزان نفوذ بر روند تصمیمگیری بستگی دارد
نویسنده مقاله با طرح این پرسش که آیا آمریکا میتواند یا نمیتواند پیروز جنگ نرم باشد؟ یک مسئله را بسیار روشن و قطعی میداند: اینکه در عصر فناوری، کنترل جریان اطلاعات واقعاً غیرممکن است. شبکههای اجتماعی و رسانههای جدید هر فردی را به یک “رسانه ” مستقل تبدیل کرده است.
امروزه، مردم ایران با استفاده از رسانههای جدید میتوانند به گزینههای مختلفی دسترسی داشته باشند، در واقع تصمیمگیری به خود آنها بازمیگردد و موفقیت “جنگ نرم ” نیز به میزان نفوذ بر روند تصمیمگیری بستگی خواهد داشت.