صفآرایی در برابر ایران
دولت بوش در حال ارزیابی سیاستهای خود در مورد ایران است اما شکی نیست که شیوههای سختگیرانهتری نسبت به گذشته تعیین شده است.
به گزارش فایننشال تایمز، از هنگامی که دونالد رامسفلد ـ وزیر دفاع آمریکا ـ هدف خود را تغییر رژیم تهران اعلام کرد، مخالفان محافظهکار در خارج از دولت، در حال بلند کردن صدای خواستههای خود در راستای پایان دادن به حکومت مذهبی تهران هستند.
در این هنگام با استناد به مقاماتی که با شیوه رامسفلد، اظهار همدردی نکرده و با آن مخالفند، مقامهای بانفوذ پنتاگون در حال تحریک سام برونبک، سناتور آمریکایی هستند؛ کسی که پیشنهاد ایجاد یک حرکت دموکراسی را در ایران مطرح کرد.
سنای آمریکا، مبلغ 50 میلیون دلار برای گروههای مخالف ایرانی و حمایت آنها از رفراندوم در ایران برای یک دموکراسی غیردینی اختصاص داده است. به نظر میرسد که رضا پهلوی ـ ساکن ایالت ویرجینیا ـ پسر آخرین شاه ایرانی، یکی از اعانهبگیرهای احتمالی خواهد بود. هفته گذشته، آمریکا مجازاتها و تحریمهای اقتصادی مدتدار خود را به یک کارخانه چینی جوش سنگ ـ به دلیل تهیه تکنولوژی ساخت موشک برای ایران ـ اعمال کرد. کارخانههایی نیز در مولدوا تحریم اقتصادی شدند.
کاندولیزا رایس ـ مشاور امنیت ملی آمریکا ـ گفت که ایران پس از دیدار روز یکشنبه بوش با رییسجمهور چین و همچنین پس از گفتوگو با پوتین ـ که جزو برنامههای او است ـ موضوع مهمی برای جلب توجه خواهد بود. در واکنش به فشارهای آمریکا، روسیه به ایران گفته است، تا پیش از امضای قراردادهای بازرسی، تسهیلاتی با سازمان انرژی اتمی بینالمللی، از تحویل سوختهای هستهای برای رآکتورهای هستهای بوشهر خودداری خواهد کرد و حتی به طور جداگانه و به اصرار آمریکا، چند شرکت ژاپنی به همراه شرکت «شل» انگلستان برای تجدیدنظر در مورد منطقه نفتی آزادگان به ایران خواهند رفت.
علاوه بر عراق، نگرانیهای آمریکا پس از حادثه هشداردهنده 11 سپتامبر، شامل ترس از پتانسیل ترکیبی و استعداد ساخت سلاحهای کشتار جمعی و گروههای تروریستی میشده است.
ایران توسط وزارت خارجه آمریکا ـ به خاطر حمایت آنها از حزبالله لبنان و گروههای نظامی فلسطینی از قبیل حماس و جهاد ـ به عنوان فعالترین کشور حامی تروریست شناخته میشود.
بنا بر تعالیم بوش، در صورت لزوم از اقدامات نظامی برای مقابله با ایران کمک گرفته میشود اما رایس به صورت خلاصه برای خبرنگاران مسأله را روشن کرد. وی گفت: هر موقعیتی خواستار واکنشی است که با آن شرایط سازگار و مرتبط باشد.
مقامات پنتاگون از تحقق نیافتن این نظریه که آمریکا در حالت عزیمت برای یک ماجراجویی نظامی دیگر در خاورمیانه است، مضطرب و نگران هستند. یکی از مقامات گفت که رییسجمهور، تلاش خود را متمرکز ایجاد صلح بین فلسطین و اسراییل و مسایل سیاسی داخلی کرده است و با وجود انتخابات ریاست جمهوری در سال بعد، جنگ دیگری آغاز نخواهد شد.
واکنش واشنگتن نیز با توجه به سخنان سردرگمی که از طرف تهران بیان میشود، پیچیده و دشوار شده است، البته باید پذیرفت که پس از 23 سال قطع رابطه دیپلماتیکی، فهمیدن مطالب برای هر دو طرف دشوار شده است.
شکافی که درباره کره شمالی، بین پنتاگون و کالین پاول دیده شد، در مورد ایران نیز دیده میشود.
رامسفلد هفته گذشته گفت: ما مجبوریم که برویم و تروریستها را پیدا کنیم، ما مجبور به برخورد با کشورهایی هستیم که به تروریستها پناه میدهند. ما باید وظایف خود را برای مقابله با تکثیر و نفوذپذیری سلاحهای هستهای «این تکنولوژی بسیار، بسیار مرگبار» به درستی انجام دهیم.
در همان زمان ریچارد بوچر ـ سخنگوی وزارت خارجه ـ گفتههایی مشابه اما مختصرتر را ارایه کرده بود. او گفت، تحت فشار قرار دادن ایران در این مورد خاص برای آمریکا بسیار مهم است و طرد دیپلماتیک ایران نیز ممکن است، مؤثر واقع شود. او با اشاره به نشست ژنو ـ گفتوگوی دیپلماتیک بین ایران و آمریکا که در مورد افغانستان و مسایل عراق بسیار در آن بحث شد ـ گفت، ما فهمیدهایم که در مواردی این گونه مذاکرات، نتایج مثبتی به همراه داشته است.
پاول این هفته گفت که سیاست آمریکا درباره ایران تغییر نخواهد کرد و ارتباطها به همان شیوه ادامه خواهند یافت.
وزارت خارجه نه تنها با عقیده مخالفان محافظهکاران در ایران ـ که میگویند، مردم ایران در نقطهای برای آغاز یک شورش همگانی هستند که موجب برکناری آیتاللهها خواهد شد ـ موافق نیست، بلکه به اطلاعات جاسوسی پنتاگون در ایران و منابع آنها اعتماد و اطمینان ندارد.
این مخالفتها و تضاد افکار بر سر مسأله مجاهدین نیز به وجود آمده بود که پنتاگون، در فعال کردن آنها تلاش داشت اما به هر حال پس از مداخله رایس بود که مجاهدین، خلع سلاح شدند.