تاثيرات فرامنطقه اي انقلاب اسلامي

اين انقلاب مورد توجه و تجزيه و تحليل و حمايت و استقبال انديشمندان و انقلابيون جهان قرار گرفت و تجليل از آن در انديشه هاي كلامي و شعري بسياري بروز و ظهور نمود و باعث شناخت مجدد اسلام در جهان معاصر گرديد. اين انقلاب در ابعاد پنج گانه :
۱) احياي هويت ديني
۲) طرح انديشه حكومت اسلامي
۳) دفاع از آرمان مقدس فلسطين در جهان
۴) ايجاد وحدت و همبستگي اسلامي
۵) طرح گفتمان در سطح جهاني , بي بديل است .
اين مقاله سعي دارد تاثيرات عميق فرهنگي انقلاب اسلامي را در سطوح مختلف فرامنطقه اي و بويژه از پنج بعد مورد نظر بررسي نمايد و نشان دهد ابراز عشق و علاقه قلبي ميليونها تن انسان آزاده و حق طلب جهان نسبت به امام راحل (ره ) و انقلاب اسلامي ايران تا چه اندازه است .
انقلاب اسلامي ايران تحت رهبري امام خميني (ره ) به عنوان يك رويداد بزرگ نيمه دوم قرن بيستم در صحنه منطقه اي و بين المللي در بيست و دوم بهمن ماه ۱۳۵۷ ه . ش به پيروزي رسيد و توجه همه جهانيان را به خود جلب كرد.
اين انقلاب نه تنها اوضاع سياسي , فرهنگي , اجتماعي و اقتصادي داخل كشور را دگرگون ساخت , بلكه تحولي عظيم و تاثيري شگرف در سطح جهاني به وجود آورد.
تاريخ گذشته نيز شاهد انقلاب هايي چون انقلاب روسيه ۱۹۱۷ , انقلاب فرانسه ۱۷۸۹ , انقلاب الجزاير ۱۹۵۴ و غيره بوده است ليكن انقلاب اسلامي ايران به لحاظ ويژگي هاي خاص و منحصر به فردش , قابل قياس با ساير انقلاب هاي جهان نيست . شخصيت والاي امام خميني (ره ) و قدرت نافذ ايشان در رهبري و هدايت نهضت بزرگ مردم مسلمان ايران , قدرشناسي و تبعيت مردم از رهبر و مقتداي خويش , ايمان و اعتقاد عميق به دين مبين اسلام و وحدت و انسجام همه مردم باعث شد تا يكي از قدرتمندترين و مهمترين رژيم هاي وابسته به آمريكا در منطقه سرنگون گردد.
جاذبه و اقتدار اين انقلاب , آنچنان بود كه از همان آغاز حاميان و شيفتگان زيادي از شرق تا غرب عالم را به خود جلب كرد. در نتيجه مردم آزاده و عدالت خواه و ظلم ستيز جهان همبستگي خويش را به انقلاب اسلامي ايران و رهبري آن اعلام نمودند.
اين انقلاب نشان داد كه در داخل جغرافياي كشور ايران محدود و خلاصه نمي شود بلكه تاثيرگذاري و دستآوردهاي آن , از مرزها فراتر رفته و به طور مستقيم كران تا كران جهان اسلام و بشريت را در نور ديده است .
نفوذ معنوي و تاثير عظيمي كه انقلاب اسلامي ايران در جهان اسلام و حتي گروه ها و جوامع غيرمسلمان داشته است بر هيچكس مخفي و پوشيده نيست و براي اينجانب با اين قلم ناتوان كه در بسياري از كشورهاي اسلامي و غيرمسلمان از نزديك ناظر عشق و علاقه آنان به امام و انقلاب بوده ام , شمه اي از تاثيرات فرهنگي انقلاب اسلاميمان در عرصه هاي بين المللي اشاره مي كنيم :
۱) احياي هويت ديني
يكي از مهم ترين آثار فرهنگي انقلاب اسلامي , احياي انديشه و هويت ديني در جهان است . در آن موقعيت و شرايط سخت و دشواري كه به تدريج اصول و مباني ديني با تلاش حكومت هاي طاغوت و سردمداران لائيك فراموش مي شد و مكتب هاي مادي و الحادي , مذهب را به عنوان « افيون توده ها » و فاقد توان لازم براي به حركت درآوردن توده ها و در نتيجه انقلاب مي دانستند و هر روز هويت ديني و دين مداري كم رنگ تر مي گرديد , تا آنجا كه در برخي از جوامع به خاطر حفظ باورهاي ديني خجالت مي كشيدند و پرده پوشي مي كردند و تعهد و التزام به مباني ديني و مذهبي جرم بود و يا مسخره مي شد , در چنان شرايطي , نهضت امام خميني (ره ) تحول عظيمي در سطح جهاني ايجاد كرد و با تكيه بر قدرت الهي , ايمان به خدا و ايدئولوژي اسلامي , ماهيت لائيكي را به ماهيت اسلامي و ديني مبدل ساخت .
محمد العاصي , امام جمعه مسجد واشنگتن معتقد است كه انقلاب اسلامي , علاوه بر اينكه دگرگوني هاي متعددي در داخل ايران بوجود آورد , در سطح بين المللي نيز در جهت احياي تفكر ديني تاثير گذاشت . ايشان در اظهارات خويش مي گويند :
« امام عزيز ما , جهان لامذهبي و دنياگرايي را متلاشي ساخت و هم اكنون برخلاف سال هاي پيش از پيروزي انقلاب اسلامي , نه تنها مسلمانان « بنيادگرا » بلكه مسيحيان « بنيادگرا » و « بنيادگرايان » ساير اديان در جهان فراوان شده اند و هر روز در عرصه مطبوعات و رسانه هاي جمعي مطرح هستند. »
به بركت اين انقلاب بزرگ , مردم مسلمان ايران و ساير كشورهاي اسلامي دريافتند كه راه حل همه مشكلات مسلمين در سايه بازگشت به اسلام و تمسك به قرآن است .
شيخ عبدالعزيز عوده , رهبر معنوي جهاد اسلامي فسلطين , بر اين باور است كه مهم ترين اثر فرهنگي اين انقلاب بيداري مسلمانان در بسياري از كشورهاي دنيا است . ايشان با تاكيد به اينكه انقلاب اسلامي به رهبري امام راحل (ره ) , روحيه ايمان را در دلهاي جوانان رسوخ داد و با تعاليم حيات بخش اسلام آشنا كرد , چنين مي گويد :
« انقلاب اسلامي ايران به رهبري امام راحل و حضرت آيه الله خامنه اي , اميد از بين رفته را در دل مسلمانان احيا كرد. پس از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران , ديگر , مسلمانان جهان يتيم نيستند و نيروي عظيمي پديدار شد كه از آنها حمايت كرده و پيوسته پشتيبان و حامي حقيقي آنها بوده است . انقلاب اسلامي ايران اين اميد را در دل ها زنده ساخت كه مسلمين مي توانند بار ديگر پيروز شوند و عظمت و مجد ديرينه خود را باز يابند و دشمنانشان را شكست دهند. » در حقيقت انقلاب با آسيب رساندن به بنيادهاي اجتماعي , اقتصادي و فرهنگي غرب توانست ابهت سلطه جهاني فرهنگي امپرياليستي غرب را كه پايمال كننده ارزش هاي متعالي مستضعفان بود , در هم بشكند و به مردم دنيا ثابت كرد كه مي توانند از سلطه و نفوذ شرق و غرب نجات يابند و مستقل و آزاد زندگي كنند. امام توانست همه آنچه را كه در ميان امت اسلامي رخت بربسته بود و به بوته فراموشي سپرده شده بود , احيا و بازسازي كند و با پيروزي انقلاب اسلامي ايران , اسلام عزيز را , كه متروك مانده بود , دوباره به صحنه عمل بياورد.
در طول يك ربع قرن از عمر پربركت انقلاب اسلامي , استعمارگران , سلطه جويان , منافقان , دشمنان داخلي و خارجي از هيچ گونه تلاش و توطئه اي عليه آن فروگذار نكردند و در جهت منزوي كردن و ممانعت از گسترش آن انواع و اقسام جنگهاي نظامي , تبليغاتي و رواني به راه انداختند; اما به خواست خداوند علي رغم همه آن دشمني ها , انقلاب اسلامي همچنان از حمايت و پشتيباني مردمي برخوردار بوده و به حركت خويش ادامه مي دهد.
تمام ناكامي هاي دشمنان در قبال آنهمه كارشكني ها و مخالفت ها و دسيسه ها بهترين گواه براي نفوذ معنوي و تاثير مثبت انقلاب اسلامي ايران در سطح جهاني است .
۲) طرح انديشه حكومت اسلامي
بسياري از اسلام شناسان و كارشناسان جهان اسلام و انديشمندان غيرمسلمان با وقوع انقلاب اسلامي در نظرات و ديدگاههاي خويش تجديدنظر نمودند چرا كه تشكيل حكومت اسلامي را امري ناممكن و به تعبيري شبه محال مي دانستند. نيز برخي از آنان مبارزه با طاغوت و حكومتهاي جور و سلطه جويان را به مثابه بازي كردن با دم شير و به نوعي مقابله مشت در برابر سندان ياد مي كردند.
از اين رو با پيروزي انقلاب معادلات سياسي منطقه اي و بين المللي را درهم ريخت و راه برقراري حكومت اسلامي را براي ساير ملت ها هموار ساخت . امام راحل با اين حركت عظيم ثابت كرد كه اسلام مي تواند با تكيه بر اصول و مباني برگرفته از قرآن و با اتكا به ارزش هاي اسلامي در تاسيس يك حكومت مستقل از لحاظ سياسي , اقتصادي و اجتماعي نقش داشته باشد.
در عرصه جهاني نيز به ساير مسلمانان و مردم مظلوم دنيا جرات و جسارت استكبارستيزي و رويارويي با ظالمان و استبدادگران را ياد داد. در نتيجه در دو دهه اخير گروه ها , انجمن ها و جنبش هاي اسلامي و مردمي در سطح بين المللي , الگوهاي مبارزاتي خويش را به صورت هاي مختلف از تظاهرات و راه پيمايي ها گرفته تا مقاومت عليه اشغالگري ها و نيز ايجاد انسجام و وحدت اسلامي تا اعتماد به نفس و قيام در برابر رژيم هاي وابسته براي اجراي قوانين اسلام به شكل هاي گوناگون از انقلاب اسلامي ايران تاثير گرفته اند.
آقاي احمد ورسي سردبير مجله مسلم نيوز لندن , با تاكيد بر جهان شمول بودن اهداف انقلاب اسلامي مي گويد : « موفقيت انقلاب اسلامي با يك انقلاب بدون خون ريزي افكار مسلمانان را تغيير داد و مشخص ساخت كه يك چنين عملي (انقلاب ) در جهان اسلام امكان پذير است و امت اسلام قادر است حكومت را اداره كند. زمان نشستن عالم در مسجد و تنها به جنبه روحاني اسلام انديشيدن به سرآمده و رهبر امت اسلامي هم به دنيا مي انديشد و هم به آخرت توجه مي كند. ديدگاه ايشان در مورد « نه شرقي , نه غربي » حكومت اسلامي ايران را از ابرقدرت ها مستقل ساخت .
امام خميني تفكر كليشه اي از حكومت اسلامي به عنوان بازگشت به سال هاي سياه را نابود ساخت و برعكس , ثابت نمود كه اسلام همچنان نيرويي پوياست كه قادر به راهبري امت در اجتماع به اصطلاح مدرن و فوق مدرن كنوني است . »
۳) دفاع از آرمان مقدس فلسطين
انقلاب اسلامي ايران در زماني به پيروزي رسيد كه پيمان ننگين كمپ ديويد با تلاش آمريكا بين رژيم اشغالگر قدس و سران خائن فلسطين به امضا رسيد و استعمارگران غربي تصور مي كردند به زودي ساير كشورهاي اسلامي را نيز تحت نفوذ خويش در مي آورند و آنان را نيز در اختيار مي گيرند. وقوع انقلاب اسلامي همه معادلات آنان را بر هم زد و با هدايت , روشنگري و موضع گيري قاطعانه امام (ره) شيوه مبارزه با اسرائيل شكل ديگري به خود گرفت . به فرمان امام خميني (ره ) آخرين جمعه ماه مبارك رمضان , « روز جهاني قدس » اعلام شد و سفارتخانه اسرائيل در تهران تعطيل و به سفارت فلسطين تبديل گرديد و بيت المقدس به عنوان مكان مقدس مسلمانان و ساير اديان آسماني مورد توجه جهان اسلام قرار گرفت . جمهوري اسلامي ايران به مبارزان و مردم فلسطين اعتماد به نفس بخشيد و پشتيباني و حمايت از انتفاضه و آرمان مقدس فلسطين را در سرلوحه برنامه هاي خويش قرار داد و جهانيان را به ياري و كمك هاي سياسي , مادي و معنوي مردم مظلوم و ستمديده فلسطين دعوت كرد. همچنين رهبران مبارز فلسطيني را در رويارويي با اسرائيل اشغالگر دلگرمي و روحيه تازه اي بخشيد.
شهيد دكتر فتحي شقاقي , رهبر پيشين سازمان جهاد اسلامي فلسطين , در خصوص تاثير انقلاب اسلامي بر مبارزات مردم فلسطين مي گويد : « اين انقلاب به ما فهماند كه پيروزي مادر گرو پيروي از راه امام خميني (ره ) است ; از همين رو , ناگهان در و ديوار مساجد سرزمين هاي اشغالي به ويژه مسجدالاقصي با تصاوير حضرت امام تزيين شد. امروز نيز شاهد آن هستيم كه آيت الله خامنه اي همان مشي امام (ره ) را ادامه مي دهند و مساله فلسطين را در شمار مسائل اصلي مسلمانان قرار داده اند. »
ايشان در جاي ديگري انتفاضه , قيام سراسري مردم فلسطين را از بركات مهم انقلاب اسلامي ايران مي داند و مي گويد : « انتفاضه يكي از ثمرات بيداري اسلامي است كه امام خميني (ره ) در منطقه و به ويژه در فلسطين به وجود آورد. بنابراين , انتفاضه اسلامي , در سطوح مردمي به سوي افق اسلامي و شعارهاي اسلامي پيش مي رود , پس بر ماست كه در مبارزه براي رهايي از تسلط و اشغالگري صهيونيست ها از تمام راه حل هاي ديگر پرهيز كرده و با توجه به اصولي كه امام در مبارزه با اسرائيل ارائه كرده اند با دشمنان اسلام و مسلمانان مبارزه كنيم . »
انقلاب اسلامي ايران اين حقيقت را براي امت اسلامي به طور خاص و براي جهان بشريت به طور عام روشن و ثابت نمود كه اين تنها اسلام و ايدئولوژي اسلام ناب است كه مي تواند مسلمانان و ستم ديدگان جهان را براي مبارزه با ابرقدرتها و سلطه گران مجهز نمايد و حقوق از دست رفته آنان را بازگرداند. مردم ستم ديده فلسطين پس از سالها مبارزه , مهاجرت و آوارگي با الهام از انقلاب اسلامي , امروز راه مبارزه با اشغالگران صهيونيست را يافته اند.
آنان به پيروي از راه و موضع گيري هاي امام تنها راه رهايي و نجات خويش را تبعيت از تعاليم قرآن و ايمان به خداوند مي دانند و در راه پيمايي ها و تظاهرات و مبارزات خود همان شعارهاي ملت بزرگ ايران را عليه اسرائيل غاصب فرياد مي كنند و امروز به بركت انقلاب اسلامي , حمايت جهان اسلام و مردم آزاده جهان را در كنار خود دارند.
نايف حواتمه دبيركل جبهه دموكراتيك براي آزادي فلسطين , در مورد تاثير فوق العاده اي كه انقلاب اسلامي در پيشبرد مبارزات مردم فلسطين داشته است , چنين مي گويد :
« عمق و اصالت موضع گيري انقلاب اسلامي ايران به رهبري امام خميني درباره قضيه فلسطين و مبارزه با دولت صهيونيستي , باعث تحكيم و گسترش پايه هاي رويارويي با تجاوزات اسرائيل گرديد و موجبات گسترش و تعميق مبارزه را فراهم آورد , به گونه اي كه آن را از قالب مبارزه اعراب و اسرائيل به مبارزه « كشورهاي اسلامي غيرعربي » كه مردم آن با مبارزات فلسطيني و عربي همدردي مي كردند , مبدل ساخت . هر چند برخي از رژيم هاي اين كشورها , هم پيمان با امپرياليسم آمريكا و هم دست با اسرائيل بودند. »
ابراز عشق و علاقه قلبي ميليونها نفر از انسان هاي آزاده و حق طلب جهان نسبت به امام و انقلاب اسلامي , كه نظير آن در تاريخ هيچ انقلابي ديده نشده است , نشان از تاثير عميق افكار و انديشه انقلاب در عمق جان و روح مردم جهان دارد.
در طول يك ربع قرن از عمر پربركت انقلاب اسلامي , استعمارگران , سلطه جويان , منافقان , دشمنان داخلي و خارجي از هيچ گونه تلاش و توطئه اي عليه آن فروگذار نكردند و در جهت منزوي كردن و ممانعت از گسترش آن انواع و اقسام جنگهاي نظامي , تبليغاتي و رواني به راه انداختند; اما به خواست خداوند علي رغم همه آن دشمني ها , انقلاب اسلامي همچنان از حمايت و پشتيباني مردمي برخوردار بوده و به حركت خويش ادامه مي دهد.
تمام ناكامي هاي دشمنان در قبال آنهمه كارشكني ها و مخالفت ها و دسيسه ها بهترين گواه براي نفوذ معنوي و تاثير مثبت انقلاب اسلامي ايران در سطح جهاني است.