انقلاب اسلامی و صدور ارزشهای فرهنگی
انقلاب اسلامی به عنوان یکی از مهمترین و عظیمترین رویدادهای قرن معاصر، دارای برکات و نتایج بسیار بزرگ و درخشانی در ایران و جهان بود.
روژه گارودی، اندیشمند مسلمان فرانسوی در یکی از مقالات خود، انقلاب اسلامی ایران را اینچنین توصیفمیکند:
«به راستی انقلاب اسلامی که امام خمینی(ره) آن را رهبری کرد به هیچیک از انقلابیهایی که در قبل برپا گردیدند، شبیه نیست، در طول تاریخ انقلابهایی بودند که با هدف تغییر نظام سیاسی برپا شدند.
انقلابهای اجتماعی هم در جهان رخ داده است که نشانگر خشم فقرا علیه اغنیا بود، انقلابهای ملی هم خشم خود را علیه استعمارگران و غاصبان خالی کردند، اما انقلاب اسلامی ایران نیز دارای تمامی این انگیزهها بود.
این انقلاب علاوه بر موضوعاتی که گفته شد دارای معانی جدیدی بود که نه فقط حکومت استعماری را سرنگون کرد، بلکه مهمتر از آن رژیم و جهانبینی خاصی را که در مقابل دین علم شده بود، واژگون ساخت.»
انقلاب اسلامی ایران تاثیرات زیادی در بیداری مسلمانان جهان و احیای باورهای دینی داشت.
در عصری که میرفت عزت و شوکت اسلامی توسط استعمارگران ودشمنان اسلام پایمال شود و اخلاق و ارزشهای اسلامی به بوتهی فراموشی سپرده شود، انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) به وقوع پیوست و فرهنگ و تمدن اصیل اسلامی را به ارمغان آورد و بارقه امیدی در دل میلیونها مسلمان در گوشه و کنار دنیا زنده کرد و باعث تجدید حیات اسلام و زنده شدن مجد و عظمت دیرینه جهان اسلام شد. مقام معظم رهبری با اشاره به ویژگیهای انقلاب اسلامی و ضرورت پیامرسانی و ابلاغ ارزشهای انقلاب میفرمایند:
«انقلاب، دو جهت داشت: یک جهت، مبارزه با استبداد داخلی و حکومت فاسد وابستهای که مردم و کشور را بدبخت و بیچاره کرده بود، انقلاب میخواست کشور و ملت را نجاتدهد، در دامن اسلام، مردم اداره شوند و حکومت، اسلامی باشد، جهت دیگر، وجههی سخن و پیام نو برای دنیا و بشریت است، این چیزی است که دنیا را به خود جذب کرد، و الا فلان متفکر اروپایی یا غربی یا آفریقایی یا آمریکایلاتین که امام و انقلاب و نظام اسلامی و حرکت مردم را ستایش میکند، او که داخل کشور ما نیست تا از حکومت، چیزی فهمیده باشد، پیام جهانی و انسانی اسلام است که او را به ستایش وادار میکند. جنبهی دوم، بسیار مهم است، ما باید بتوانیم این را بیان کنیم.»
صدور انقلاب اسلامی
حال چطور و چگونه این پیام انسانساز را به گوش مسلمانان و جهانیان برسانیم؟
چه تدبیری اندیشیده شود تا ارزشهای فرهنگی انقلاب را بهصورت مطلوب و منطقی به دنیا ابلاغ نماییم و مخاطبان و مشتاقان انقلاب را از آماج حملات فکری و فرهنگی دشمنان برهانیم؟
پاسخ عبارت است از صدور انقلاب، زیرا انقلابی که بر پایه مایههای فکری و فرهنگی نضبح گرفته و رشد یافته، به جهت احساس رسالت انقلابی و وظیفه شرعی و انسانی که برای خود می بیند برای نشر و ترویج اندیشههای خود اقدام خواهد نمود و این مفهوم یعنی صدور انقلاب، صدور افکار و اندیشههایی که انقلاب اسلامی براساس آنها و برای آنها صورت گرفته است، کسب استقلال و آزادی با تکیه بر اسلام است.
یکی از دستاوردهای ارزشمند انقلاب در منطقه و جهان، صدور انقلاب اسلامی است.
امام خمینی(ره) و مسئولان برجسته نظام بارها روی این موضوع مهم تکیه کردهاند و در بیانات و نوشتههای متعددی نسبت به صدور انقلاب اسلامی، اظهارنظرهایی داشتهاند.
در ابتدای پیروزی انقلاب حضرت امام(ره) فرمودند:
«ما به تمام جهان تجربههایمان را صادر میکنیم و نتیجه مبارزه و دفاع با ستمگران را بدون کوچکترین چشمداشتی، به مبارزان راه حق انتقال میدهیم و مسلماً محصول صدور این تجربهها، جز شکوفههای پیروزی و استقلال و پیاده شدن احکام اسلام برای ملتهای دربند نیست.»
«ما انقلابمان را به تمام جهانیان صادر میکنیم، چرا که انقلاب ما اسلامی است و تا بانگ لا اله الا الله و محمدرسولالله بر تمام جهان طنین نیفکند مبارزه هست، و تا مبارزه در هر کجای جهان علیه مستکبرین هست ما هستیم.» امام امت در یکی دیگر از بیانات خویش در مورد صدور انقلاب میفرمایند: «بحمدالله امروز قدرت ایرانی و قدرت اسلام در ایران به طوری است که توجه همه ملتهای ضعیف را به خودش معطوف کرده است و اسلام صادر شد در سرتاسر دنیا. به این سیاههای عزیزی که در آمریکا هستند و تا آفریقا و تا شوروی و همه جا، نور اسلام تابیده است و توجه مردم به اسلام شده است. و منظور از صدور انقلاب همین بود و تحقق پیدا کرد و انشاءا... اسلام در همه جا غلبه بر کفر خواهد پیدا کرد.»
معنا و مفهوم صدور انقلاب
پیروزی انقلاب اسلامی ایران سرآغاز تحقق وعده الهی برای رهایی مستضعفان بود. این انقلاب همچون مشعل فروزانی، راه رهایی ملتها را از قید و بند استکبار جهانی روشن کرد و به گفتهی شهید والامقام محمد جواد باهنر، «انقلاب ایران، اسلام عزیز را در دنیا حیات تازهای بخشید.»
گیزلاکرافت، دانشمند آلمانی شرکت کننده در همایش بینالمللی گفتگوی فرهنگها: حافظ، گوته و پوشکین، با اعلام این مطلب گفت: «اسلام در دهههای اخیر به الگو و مکتب نیرومندی تبدیل شده که در سایهی آن مبارزه شدید با مادیگری و برای احیای معنویت جریان دارد.»
تجدید حیات جوامع اسلامی و رشد روزافزون معنویت و بیداری ملت های تحت ستم در سایهی پیروزی انقلاب اسلامی باعث شد تا ماشین جنگی روانی غرب با تمام قدرت و توان خویش، پروسه مخدوشسازی چهرهی انقلاب اسلامی را با شیوهها و ابزارهای مختلف به کار بندد تا در ارزشهای اسلامی و امکان اجرای آنها در قرن بیستم شک و تردید ایجاد کند. یکی از توطئههای استعماری آنان، تحریف و وارونه جلوهدادن صدور انقلاب بود، به گونهای که هدف از صدور انقلاب را که دعوت به اسلام بود به معنای تجاوز به سرزمین دیگران و جنگ و زورگیری معرفی کردند.
امام خمینی(ره) در مقام تبیین معنا و مفهوم صدور انقلاب اسلامی تصریح میکنند: «ما که میگوییم اسلام را میخواهیم صادر کنیم، معنایش این نیست که ما سوار طیاره بشویم و بریزیم به ممالک دیگر، یک همچو چیزی نه ما گفتیم و نه ما میتوانیم. اما آنکه ما می توانیم این است که میتوانیم به وسیله دستگاههایی که داریم، به وسیلهی همین صدا و سیما، به وسیلهی مطبوعات، به وسیلهی گروههایی که به خارج میروند، اسلام را آن طوری که هست معرفی کنیم. اگر آن طوری که هست معرفی بشود، مورد قبول همه خواهد بود.»
«صدور انقلاب، صدور تجاوز و جنگ و به معنای گرفتن زمینهای دیگران نیست صدور انقلاب به معنای صدور پیام و صدور رسالت انقلاب است، صدور ارزشهایی مانند استقلال، عدم وابستگی، خودکفایی، خصلتهای انسانی پاک، ایمان، شرف، افتخار، حمایت از مستضعفان و...»
امام خمینی(ره) در جایی دیگر، به منظور جلوگیری از هرگونه برداشت غلط از معنای صدور انقلاب خاطرنشان میسازند که معنی صدور انقلاب ما این است که این بیداری اسلامی در همه ملتها ایجاد شود و صدور انقلاب با زور و کشورگشایی نیست، بلکه در پرتو اسلام و اخلاق اسلامی است. امام در یکی از بیانات خویش در این باره میفرمایند: «اینکه میگوییم باید انقلاب ما به همه جا صادر بشود، این معنی غلط را از آن برداشت نکنند که ما میخواهیم کشورگشایی کنیم. ما همه کشورهای مسلمین را از خودمان می دانیم. همه کشورها باید در محل خودشان باشند، ما میخواهیم این چیزی که در ایران واقع شد و این بیداری که در ایران واقع شد و خودشان از ابرقدرتها فاصله گرفتند و دست آنها را از مخازن خودشان کوتاه کردند، این در همهی ملتها و در همهی دولتها بشود. آرزوی ما این است...»
مقام معظم رهبری نیز با اشاره به ضرورت شناسایی مفاهیم جدید انقلاب و عرضه آنها به مشتاقان و طالبان حقیقت در سطح جهان میفرمایند:
«انقلاب اسلامی و نظام اسلامی، مفاهیم بکر و تازهای در دنیا دارد، مفاهیمی دارد که اگرچه مشترکاتی با دنیا دارد، اما اختصاصاتی دارد که این را از شبیه خودش در مکاتب گوناگون و جریان های فکری و نحلههای فکری دنیا جدا میکند؛ باید آن را دربیاوریم و پایش هم بایستیم و بیان کنیم.»
صدور ارزشهای فرهنگی
با عنایت به آنچه که گذشت، یادآور شدیم که صدور انقلاب در منظر و اندیشه امام راحل(ره) و مقام معظم رهبری، صدور پیام و رسالت انقلاب اسلامی و انتقال ارزشهای معنوی و الهی به گوش جهانیان است که این امر در سایه زور و لشکرکشی انجام نمیشود بلکه جهت نیل به این هدف باید کلیه امکانات و ابزارهای پیامرسانی، محتوای پیام، موقعیت زمان و مکان و نیازهای مخاطبان در مناطق مختلف دنیا مورد توجه و دقت قرار گیرد.
انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی بود و به تعبیر شهید مظلوم دکتر بهشتی «انقلاب ارزشها» محسوب میشود. بدیهی است، همانطوری که قبلاً نیز بیان شد، مهمترین بُعد تأثیرگذاری نظام در دنیا، همان بُعد فکر و فرهنگ و اندیشه است که به فرموده رهبر فرزانة انقلاب: «اگر ما بتوانیم در صحنه فکر و فرهنگ کار شایستهای انجام دهیم، همه تهدیدهای مادی دنیا خنثی خواهد شد.»