پیش قراولان دفاع از انقلاب اسلامی

بسیج همواره نمادی از مقاومت انقلاب اسلامی بوده است و در بحران ها و تنگناهی به دفاع از کیان انقلاب پرداخته است. هفته بسیج نیز فرصتی است برای یادآوری های مفاهیم اصیل بسیج و نگاهی به کارکردهای این نهاد مردمی که همواره به مسئولیت های خویش در برابر انقلاب عمل کرده است.
در خصوص تاریخ تشکیل بسیج باید دانست که به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی و قطع دست استکبار جهانی و منافع آنها در ایران، توطئه‌ها و فتنه‌های شیاطین علیه ایران روز به روز گسترش یافت. در چنین شرایطی امام خمینی (ره) در پنجم آذر 1358، فرمان تشکیل بسیج را صادر کردند و فرمودند: مملکتی که 20 میلیون جوان دارد، باید بیست میلیون ارتش داشته باشد. هنوز یک سال از صدور فرمان امام نگذشته بود که رژیم بعث عراق با هدف براندازی نظام نوپای اسلامی و با حمایت استکبار جهانی، علیه ایران دست به حمله همه جانبه زد. در چنین شرایطی بود که جوانان سلحشور، به اشاره امام به صورت خودجوش و تحت تشکل‌های بسیجی به جبهه‌ها شتافتند و در طول هشت سال دفاع مقدس، با تقدیم خون خود، نهال نوپای انقلاب اسلامی را آبیاری کردند و حماسه‌ها و رشادت‌های بی‌سابقه‌ای آفریدند. این گونه بود که بسیج در تاریخ انقلاب اسلامی نه به عنوان یک نهاد نظامی صرف، بلکه به عنوان یک مکتب فرهنگی و ارزشی و کلمه طیبه‌ای که در بین همه اقشار ملت ایران ریشه دوانیده است، مطرح می‌شود. مقام معظم رهبری در مورد بسیج فرموده‌اند: «... اگر بخواهیم بسیج را در یک تعریف کوتاه معرفی کنیم باید بگوییم: بسیج عبارت است از مجموعه‌ای که در آن پاکترین انسان‌ها، فداکارترین و آماده به کارترین جوانان کشور، در راه اهداف عالی این ملت و برای کمال رساندن و به خوشبختی رساندن این کشور جمع شده‌اند... بسیج عبارت است از تشکیلاتی که در آن افراد متفرق و تنها، به یک مجموعه عظیم و منسجم، به یک مجموعه آگاه، متعهد، بصیر و بینا به مسائل کشور و به نیاز ملت، تبدیل می‌شوند. مجموعه‌ای که دشمن را بیمناک و دوستان را امیدوار و خاطر جمع می‌کند؛ در حقیقت همه انسان‌های مؤمن، آگاه، بصیر، عاشق، متعهد و علاقه‌مند و آگاه به کار، در هر میدانی از میدان‌ها هستند که برای ملت مفید است، جزء بسیج‌اند؛ لذا بسیج یک نام مقدس است. »بسیج به لحاظ لغوی به معنای سامان و اسباب ساز و سازمان جنگ: عزم و اراده، آماده سفر شدن و آماده ساختن نیروهای نظامی یک کشور برای جنگ می باشد. ( دهخدا، 1372 )به نظر ما بسیج یک حرکت منظم و سازمان یافته اجتماعی است که با توجه به فرهنگ هر جامعه و به اشکال مختلفی در اثر شرایط خاصی مانند جنگ، حوادث غیر مترقبه و حتی در زمان صلح و آرامش به صورت آماده باش به وجود می آید. در جامعه ما نیز بسیج یک نهاد اجتماعی است. همانند خانواده که به صورت عضوی از ساخت و نظام اجتماعی جامعه است به شمار می آید، نهادی که با هدف پاسداری از ارزشها و آرمانهای انقلاب اسلامی به وجود آمده است و انحلال آن جز در صورت انحلال جامعه اسلامی قابل تصور نیست.در اساسنامه بسیج مستضعفین، بسیج را به این صورت تعریف کرده اند:«بسیج نهادی است تحت فرماندهی مقام معظم رهبری که هدف آن نگهبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن و جهاد در راه خدا و گسترش حاکمیت قانون خدا در جهان طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران و تقویت کامل بنیه دفاعی از طریق همکاری با سایر نیروهای مسلح و همچنین کمک به مردم هنگام بروز بلا و حوادث غیر مترقبه می باشد. » ( سپاه از دید قانون 1362 )
هرچند بسیج در مقطعی بحرانی تشکیل شد اما این نهاد مردمی چه در دوران جنگ و چه هم اکنون به یک گفتمان غالب تبدیل شده است که در آن سعی می شود تا ارزش های انقلاب اسلامی به عالی ترین درجه خود برسند.به عبارت دیگر بسیج، بر اساس ارزش های انسانی و فرهنگ عمیق اسلامی شکل گرفته و رمز موفقیت آن، این است که از اعتقاد میلیون ها انسان برخاسته است. زمانی که افراد مسیر زندگی و هدف خود را با تفکر بسیج هماهنگ و هم سو می بینند، به بسیج گرایش می یابند. ایمان، اخلاص، ایثار و شجاعت، ویژگی های بسیجی اند که در دامن فرهنگ اصیل اسلامی رشد کرده اند.
بسیج از بدو پیدایش خود اصلی ترین مولفه کاری خود را خدمت صادقانه و بی منت برای اسلام و مسلمین دانسته وتاکنون نیز در کارنامه درخشان خود نمرات موفقیت آمیز بسیاری را کسب کرده است. بسیج از همان اوایل انقلاب نشان داد که دغدغه بس حساس و گسترده ای را در حفظ و نشر آرمان های بلند انقلاب دارد. رشادت های بی مثال بسیجیان در جبهه های جنگ حرف و حدیث ها را در مورد وفاداری این ارگان به نظام پایان داد و نشان داد که بسیج و بسیجی تا آخرین قطره خون خود در جبهه های مقدم می جنگد.
اما در طی سال های دفاع مقدس تنها این بسیجیان خط شکن بودند که با دلاوری و صلابت و شجاعت خود صفوف دشمن را به عقب می راندند. در زمان جنگ بازپس گیری مناطق اصلی اشغال شده توسط دشمن از مهر 60 تا خرداد 61 در 9 ماه با حضور بسیجیان در عملیات های بزرگی همچون شکست حصر آبادان، آزادی بستان، عملیات فتح المبین در تمام مناطق غرب رود کرخه، عین خوش و دشت عباس در حدود 3000 کیلومتر نمونه ای کوچک از خدمات ارزنده بسیج به نظام مقدس جمهوری اسلامی است. هم اکنون نیز بسیج علی رغم اینکه در راستای اهداف فرهنگی و اجتماعی و سیاسی گام بر می دارد نه تنها از کارکردهای نظامی خود دورنیفتاده بلکه به صورت منسجم تری با همکاری با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به تقویت بنیه های نظامی این مرز و بوم می پردازد. هم اکنون بسیج توانسته است با جذب 13 میلیون نفر به یکی از بزرگترین ارتش های نظامی فرهنگی جهان تبدیل شود.
البته تمامی این 13 میلیون نفر در واحدهای نظامی مشغول به فعالیت نیستند اما دو گردان بزرگ عاشورا و الزهرا نشان از عظمت و پایداری نظامی بسیج دارد.بسیج و بسیجیان با حضور در مانور های عملیاتی متعدد که روند آنها در چند ساله اخیر بسیار منظم و هماهنگ گشته در صدد آموزش هرچه بیشتر مهارت های جنگی و نظامی به داوطلبان دارد.
البته باید به این نکته نیز توجه داشت که امروز بسیج به شاخه های متعددی مانند بسیج دانش آموزی، بسیج دانشجویی، بسیج خواهران و... تقسیم شده است و در طیف ها و اقشار متعدد جامعه مخاطبین خود را پوشش داده است. یکی از مهمترین این شاخه ها که درصدد بنیان سازی فکری و ایجاد روحیه انقلاب در نوجوانان عمل می کند بسیج دانش آموزی در مدارس است.
بسیج دانش آموزی که غالبا توسط خود دانش آموزان نیز پایگاه های آن اداره می شود در چند ساله اخیر عملکرد بسیار مطلوبی در جذب نوجوانان به موضوعات اسلامی و رشد روحیه معنوی دانش آموزان داشته است.