خاطرات رهبر انقلاب از آیت ا... طالقانی

علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در این مراسم با بیان اینکه آیت‌ا... طالقانی هم در صحنه فرهنگی و هم در صحنه سیاسی و اجتماعی کشور بسیار تأثیرگذار بود. گفت: ما افراد صاحب نظر زیادی در مسائل اسلامی داشتیم ولی روش آیت‌ا... طالقانی فرق داشت. آنچه که از زندگی آیت‌ا... طالقانی مشاهده می‌کنیم این است که وی ضمن ارتباط با گروه‌های مختلف راه مستقیمی هم داشت که بر همه تاثیر می‌گذاشت. لاریجانی با بیان اینکه آیت‌ا... طالقانی نگاهی سرسری به اسلام نداشت،اظهار داشت: وی سال‌ها در حوزه علمیه تحقیق کرد و در نهایت به یک عالم دینی تبدیل شد. رئیس قوه مقننه تدبر در قرآن را یکی از وجوه زندگی آیت‌ا... طالقانی دانست و خاطرنشان کرد: وی با روشی درست تعالیم اسلامی را دریافت می‌کرد و به ابعاد گوناگون اسلام توجه داشت. لاریجانی اظهار داشت: آیت‌ا... طالقانی در تفسیر قرآن خود زمانی که راجع به ولی صحبت می‌کند، تاکید دارد که در زمان غیبت باید به فقها و علما رجوع کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه راه آیت ا... طالقانی یک اسلام شناسی اجتهادی بود، گفت: این مسئله در سخنرانی و تفسیرهای آیت‌ا... طالقانی به وضوح آمده است. لاریجانی گفت: آیت‌ا... طالقانی تاکید زیادی بر روی وحدت بین شعب مختلف اسلامی داشت و وی یکی از عوامل دیکتاتورزدگی را عدم توجه به قرآن می‌دانست لذا به این مسئله اهتمام زیادی داشت. آیت‌ا... طالقانی این دغدغه را داشت که چرا قرآن تبدیل به یک زینت شده که به طور مثال تنها زمانی که یک انسان مرحوم می‌شود از آن استفاده می‌کنند.

سخنان رهبر انقلاب در دیدار با اعضای ستاد برگزاری همایش
به گزارش فارس و ایلنا در مراسم نکوداشت یکصدمین سال ولادت آیت‌ا... طالقانی «موسی حقانی» دبیر این مراسم مشروح سخنان حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در دیدار اعضای ستاد برگزاری همایش نکوداشت یکصدمین سالروز میلاد آیت‌ا... سیدمحمود طالقانی (ره)با رهبر معظم انقلاب را قرائت کرد:

بسم‌الله الرحمن الرحیم
آقای طالقانی اهل فکر نو بر محور دین و با تمرکز بیشتر بر روی قرآن و نهج‌البلاغه بود؛ یعنی ایشان اصلا اینجوری بود. لکن همه‌ ابعاد شخصیت آقای طالقانی بعد روشنفکری دینی نیست. یک بعد مهم بعد مبارزه است. خیلی‌ها روشنفکر بودند اهل مبارزه نبودند؛ روشنفکر دینی هم بودند اهل مبارزه نبودند؛ همان خصلت عمومی تقریبا همه‌ روشنفکران دیروز و شاید بعضا امروز ما در آنها هم بود که من یک وقت از یک نمایشنامه‌ای نقل کردم آقای روی ایوان را که پائین نمی‌آید توی مردم نمی‌آید با متن قضیه کار ندارد با میدان کار ندارد، بالای ایوان می‌نشیند تماشا می‌کند حرف می زند! خب خیلی از روشنفکرهای دینی اینجوری بودند اما آقای طالقانی نه، اهل عمل بود؛ یعنی توی میدان بود، احساس درد می‌کرد حقیقتا؛ این را ما که با ایشان معاشر بودیم رفت و آمد می‌کردیم- می‌دیدیم، محسوس بود در ایشان، واضح بود که آدمی اهل درد بود و می‌خواست مبارزه کند؛ لذا تبعات مبارزه راهم قبول کرد و به زندان افتاد؛ هیچ اظهاری از آقای طالقانی بالواسطه یا بی‌واسطه نقل نشد؛ البته من هیچوقت با ایشان هم‌زندان نبودم، اما هم‌زندان‌های ایشان هم نقل می‌کنند؛ خود ما هم دیدن ایشان می‌رفتیم گاهی از مشهد که من می‌آمدم، روزهای ملاقات می‌رفتم زندان قصر از پشت میله‌ای صحبت می کردند؛ دائم روحیه می‌دادند.
من دادگاه تجدید نظر ایشان، توی دادگاه بودم. یک صورت ظاهری درست کرده بودند که هرکس می خواهد بیاید. یک سالن کوچکی گذاشته بودند آقای طالقانی و دیگران نشسته بودند، ما هم آمدیم به عنوان تماشاچی آنجا نشستیم. در وقت تنفس، من اول‌بار آنجا آقای طالقانی را از نزدیک دیدم. از دور ایشان را می‌شناختیم و اسمش را شنیده بودیم، اما از نزدیک، من اول‌بار آنجا ایشان را دیدم. منش آقای طالقانی توی این دادگاه اصلا روحیه‌بخش بود؛ خود منش ایشان. ایشان توی آن دادگاه نشسته بود، یک عصا هم دستش گرفته بود، با بی‌اعتنایی تمام؛ رئیس دادگاه اسم متهمین را می‌آورد که بلند شوند خودشان را معرفی کنند؛ ایشان نه بلند شد، نه خودش را معرفی کرد؛ همان طور نشسته بود! آن رئیس دادگاه هم یک سرلشکری بود، هی دو بار سه بار تکرار کرد؛ ایشان هم بی‌اعتنا نشسته بود و به نظرم شاید این راهم گفت: خب من را که می‌شناسید، من محمود طالقانی‌ام! یک آدم اینجوری‌ بود، یعنی آدم مبارز، متکی به نفس، دارای اعتماد به نفس، متکی به خدا. این یکی از ابعاد آقای طالقانی.
یک بعد دیگر آقای طالقانی که به نظر من نباید فراموش بشود، صفای این مرد بود. به قدری این آدم با صفا و رو راست و در معاشرت‌ها صادق بود که انسان از این همه زلالی حیرت می‌کرد. آدم زلالی بود آقای طالقانی. هیچ در قید و بند و ملاحظات و اینها نبود؛ نه ملاحظات آخوندی، نه ملاحظات روشنفکری، نه ملاحظات مبارزاتی چیزهایی که حالا به خودشان ببندند- مطلقا در این آدم وجود نداشت؛ صاف، روشن. هر وقت من می‌آمدم تهران، اوقاتی که ایشان آزاد بودند، می‌رفتیم منزل ایشان یک بار دو بار- می‌نشستیم؛ این منزل پیچ‌شمیران. البته آن منزل بالا هم رفته بودم من، اما بیشتر اینجا ایشان را می‌دیدیم. انسان وقتی می‌نشست پهلوی این مرد، واقعا روحیه می‌گرفت؛ هم روحیه‌ مبارزاتی، هم روحیه صفا و رفاقت و معنویت و اینها. اینها در این شخصیت‌های برجسته، خوب است بزرگ بشود. ماها غالبا آدم‌ها- مبتلا هستیم به یک چیزهایی. این آدم، آدم صافی بود، روراست بود، بی‌شائبه و بی‌شیله‌پیله بود. نتیجه‌ این بی‌شیله‌پیله بودن هم صراحتش بود، صراحت در بیان. همان خطبه‌ای که شما اشاره کردید، این خطبه را نمی‌شود عادی به حساب آورد؛ اینها دائما می‌گفتند «پدر طالقانی»، اصلا خودشان را فرزندان او معرفی می‌کردند، به عنوان «پدر» او را اسم می‌بردند. کیست که توی این رودربایستی گیر نکند؟ آن آدمی که توی اینجور رودربایستی‌ها گیر نکند و برود آنجور قرص و محکم توی خطبه و موضع به آن صراحت و به آن شدت بگیرد، کیست؟ این جور آدمی را آدم واقعا بگردد پیدا کند! مرحوم طالقانی اینجوری بود. من بعد از همین خطبه‌ ایشان تلفن کردم؛ گفتم آقا من خواستم از شما تشکر کنم به خاطر این خطبه، گفت بله، خیلی‌ها هم تلفن می‌کنند فحش می‌دهند به خاطر همین خطبه! این جوری بود دیگر، تحمل می‌کرد، یعنی آدمی بود با یک روحیه‌ این جوری. غرض، چقدر خوب است که آقای طالقانی معرفی می‌شود. این مناسبت صدسالگی هم خوب است. ایشان ظاهرا متولد حدود هزار و سیصد و بیست و نه قمری هستند. مرحوم آقای آ سید مرتضای عسگری که با ایشان رفیق و همدوره و در قم با هم بودند، به نظرم می‌گفت: من دو سال بزرگترم از آقای طالقانی. به هرحال تاریخ، همان تاریخی که نوشته شده درست است لابد. ان‌شاءالله که خدا کمکتان کند. این کار، کار خوبی است؛ منتها آقای طالقانی را با همه ابعاد معرفی کنید. صرف یک روشنفکر مذهبی نیست، همچنانی که صرف یک پیشنماز مسجد هدایت نیست، همچنانی که صرف یک مبارز نیست، یعنی مجموعه‌ این خصوصیات را در ایشان معرفی کنید. خیلی ممنون.

رونمایی از آثار و تمبر یادبود آیت ا... طالقانی
بر پایه این گزارش در مراسم نکوداشت یکصدمین سال ولادت آیت‌ا... طالقانی برای نخستین‌بار مجموعه آثاراین عالم ربانی با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی رونمایی شد، کتاب «پرتویی از قرآن» آیت‌ا... سیدمحمود طالقانی بعد از 30 سال و مجموعه آثاروی برای نخستین باررونمایی شد. هم چنین تمبر یادبود آیت‌ا... سیدمحمود طالقانی به عنوان سفیر فرهنگی بدون مرز به 200 کشور دنیا که عضو اتحادیه جهانی پست هستند، ارسال می‌شود تا در موزه‌های تمبر دنیا به نمایش گذاشته شود.