اینترنت و انتخابات

در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری رسانه دیگری هم وارد رقابتهای انتخاباتی شده است: اینترنت این تکنولوژی به علت ویژگی‌های منحصر به فرد خود قابلیت انتشار اخبار واطلاعات و داده‌های دیجیتالی از قبیل فیلم و عکس و انیمیشن و سایر اطلاعات به صورت مولتی‌مدیا، مورد استقبال و کاربرد کاندیداها و هواداران آنها قرار گرفته است. برخی از این کاربردها از این قرارند:
1- راه‌اندازی سایت اینترنتی توسط کاندیداها
2- راه‌اندازی سایت اینترنتی توسط هواداران کاندیداها
3- راه‌اندازی وبلاگ رسمی توسط برخی کاندیداها
4- راه‌اندازی وبلاگ توسط هواداران کاندیداها
5- راه‌اندازی سایتهای خبری توسط احزاب و تشکل‌های سیاسی به صورت غیررسمی و یا رسمی
6- استفاده از چت رومها برای تبلیغات
7- استفاده از شبکه‌های دوست‌یابی نظیر اورکات و قزاق توسط کاندیداها برای ارتباط با جوانان
8- راه‌اندازی سیستم‌های نظرسنجی اینترنتی
9- انتشار اخبار محرمانه و یا دروغ در راستای جنگ روانی بین ستادها از طریق اینترنت
10- ارسال ایمیل‌های فله‌ای توسط ستادها برای مخاطبان ایرانی
11- انتشار بنرها یا آگهی‌های تبلیغاتی اینترنتی در سایتهای پر مخاطب
12- راه‌اندازی سایتهایی توسط گروه‌های اپوزیسیون برعلیه روند کلی انتخابات
13- بازتاب وسیع انتخابات در فضای وبلاگ‌نویسی فارسی
14- فعال شدن خبرگزاری‌های اینترنتی در آستانه انتخابات

در واقع فضای اینترنت درمورد انتخابات بسیار داغ است و به نوعی می‌شود گفت در غیاب برخی رسانه‌های حزبی، اینترنت به عنوان یک رسانه آلترناتیو در مقابل جریان رسمی رسانه‌ای کشور عمل می‌کند. از طریق رصد کردن فضای وبلاگها و محتوای منتشر شده در آنها می‌توان حتی به نوعی افکارسنجی از طریق تکنیک تحلیل محتوا درمورد انتخابات ریاست‌جمهوری پرداخت، چیزی که کمتر به آن توجه شده است.
البته هنوز در مورد استفاده از امکانات اینترنت برای تبلیغات و اطلاع‌رسانی در فرایند انتخابات ضعف‌ها و خلاءهایی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد مثلا باید به این نکته اذعان داشت که کاربران اینترنت دارای ویژگی‌هایی خاص از نظر طبقه اجتماعی، سطح تحصیلات، سطح رفاه اقتصادی و سطح سواد و آموزش هستند و لزوما نمی‌توان این گروه را به همه جامعه تعمیم داد با این وجود با توجه به رشد آمار کاربران اینترنت در ایران ورسیدن آنها بر رقم 7 میلیون نفر در سال 1384 می‌توان گفت که بخشی از طبقه نخبه که در اصطلاح علوم اجتماعی به آن گروه مرجع می‌گویند از طریق اینترنت تغذیه فکری و اطلاعاتی می‌شوند و این گروه به نوبه خود به صورت زنجیره‌ای بر روی سایر طبقات تاثیر می‌گذارند.
با انتشار خبر هک شدن برخی از سایتهای اصلاح‌طلبان در هفته گذشته می‌توان گفت که ما وارد فاز جدیدی از رقابتهای اینترنتی کاندیداها تحت عنوان «جنگ اینترنتی» شده‌ایم جنگی که حتی مرزهای اخلاقی و قانونی را نیز در نوردیده است.
علی‌رغم این موضوع نمی‌توان این مسئله را نادیده گرفت که اینترنت در این دوره از انتخابات به گرم شدن تنور رقابتها کمک کرده است و بخشی از مردم که از نحوه اطلاع‌رسانی رسانه‌های رسمی اعم از مطبوعات و صدا و سیما راضی نیستند به اینترنت روی آورده‌اند، بالا رفتن آمار بازدیدکنندگان سایتهای سیاسی در هفته‌های اخیر شاهدی بر این مدعاست. در کنار این رقابتها، وزارت کشور، شورای نگهبان و نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌های دست‌اندرکار انتخابات نیز با راه‌اندازی و فعال‌سازی سایتهای اینترنتی خود در امر اطلاع‌رسانی تحرک محسوسی از خود نشان داده‌اند. همچنین می‌توان گفت که با ورود وبلاگ‌نویسان ایرانی به فرایند انتخابات و حتی پشتیبانی عملی از برخی کاندیداها، یک حرکت سیاسی در میان جوانان وبلاگ‌نویس ایرانی انجام شده است که به دمکراتیزه‌تر کردن فضای اینترنت و افزایش مشارکت مردم در فرایندهای سیاسی کمک می‌کند.