آمریکا و طراحی کودتاهای مختلف برای سرنگونی نظام اسلامی ایران

در فاصله شكست كودتاي نوژه تا كودتاي ”قطب زاده- شريعتمداري“ در فروردين ماه1361، يعني در طول يك سال و نيم، سه توطئه كودتاي ديگر نيز به سرنوشت كودتاي نوژه دچار شد.
حجت الاسلام ري شهري، رييس وقت دادگاه انقلاب ارتش، در طي مصاحبه اي در مورد كودتاهاي كشف شده مطالبي به اين شرح اظهار داشت:
«اولين گروه براندازي، گروهي به نام ”پارس“ بود كه مخفف عبارت ”پاسداران رژيم سلطنتي“ است. دومين گروه براندازي عنوان ”نمارا“، و سومين گروه عنوان ” نيما “ را داشت. جديدترين گروه كشف شده عبارت از گروهي بود كه آقاي قطب زاده نام آن را ” نجات انقلاب ايران“ گزارده بود.
ارتباط تمامي اين گروه ها با واسطه يا بي واسطه به سازمان جاسوسي ”سيا“ و شيطان بزرگ برمي گردد. طبق مداركي كه در دست است، شخصي به نام آرمين و با نام مستعار ” آرش“، ضمن تماس با خانواده منحوس پهلوي در مصر و ژنرال علا در آن كشور، گروه ”پارس“ را تشكيل مي دهد. اعضاي اين گروه يك سال و نيم قبل دستگير شدند. يكي از اعضاي اين باند به اسم ”مهاجري“ با قطب زاده تماس داشته است. پس از دستگيري اين باند، متوجه توطئه شبكه ديگري به اسم ”نمارا“ شديم. عامل ارتباطي اين شبكه ”پزشك پور“ بود كه در تماس مستقيم با اسراييل بود و رهبر آن سرهنگ رضازاده بود. پس از دستگيري اينها شبكه ديگري به نام ”نيما“ كشف شد. حدود يك ماه قبل برادران سپاه موفق به كشف اين شبكه و دستگيري اعضايش شدند كه در اين رابطه حدود 25نفر شناسايي و دستگير شدند. خط ارتباطي اين شبكه با سازمان ”سيا“ از طريق ”جبهه ملي“ و دكتر منوچهر شايگان بوده است. جالب اين است كه اين افراد حتي كابينه خود را هم تشكيل داده بودند.»1
دكتر منوچهر محمدي نيز در كتاب ”تحليلي بر انقلاب اسلامي“ ، درباره توطئه كودتاي قطب زاده مي نويسد:
« كشف توطئه كودتاي آمريكايي قطب زاده با حمايت شريعتمداري از جمله پيروزي هاي مهم نيروي حزب الله در انقلاب سوم بود... براي انجام توطئه براندازي، از ميان ليبرال ها فردي ماجراجو و جنجال برانگيز مانند قطب زاده انتخاب مناسبي بود و با تماس هايي كه با عوامل بيگانه داشت به خيال خود مي توانستند با از ميان بردن رهبر انقلاب، قدرت را به دست گرفته و شريعتمداري هم به عنوان مرجع تقليد و رهبر آينده كشور، عمل آنها را تأييد نمايد.»2
براي اينكه مشخص شود قطب زاده از چه زماني به فكر تماس با آمريكايي ها و سرنگوني نظام جمهوري اسلامي مي افتد، بايد به بخشي از اعترافات ” غنضنفرپور“ كه از نزديكان بني صدر بود، توجه كرد:
«روزي قطب زاده به دفتر بني صدر آمد. ضمن گفتگو، بحث به سياست هاي داخلي و خارجي كشيده شد. قطب زاده گفت ديكتاتوري رو شده است، ضمناً اينها لياقت اداره مملكت را ندارند و به زودي سقوط خواهند كرد. مردم نيز بي اندازه از آنها ناراضي هستند... بايد از هم اكنون به كار اساسي دست زد. اولين راه اين است كه ما كنار برويم و رل آلترناتيو را ايفا كنيم كه مردم به سوي ضد انقلاب جذب شوند. دوم اينكه چون نمي خواهيم به دامان شرق بيافتيم، بايد قدري در مورد آمريكا كوتاه آمد.»3
براي پي بردن به ارتباط ميان ”شريعتمداري“ و طرح هاي سازمان ”سيا “، نيز به اين سند توجه كنيد:
در تاريخ هفتم آبان ماه 1358 يعني يك هفته پيش از تصرف لانه جاسوسي آمريكا به دست دانشجويان، ”دونالد پكوين“ رييس پايگاه ”سيا“ در تهران، طي گزارشي به مركز سازمان نوشت:
«در صورتي كه ارتش از كسي طرفداري كند اوضاع مي تواند صورت ديگري پيدا كند. اما (ارتشي ها) هنوز وحشت زده اند. انضباط شان ضعيف است ، اشتياق حرفه اي عملاً وجود ندارد، و رهبران احتمالي كه بتوانند اعتماد به نفس خود را بازگردانند ، هنوز پديدار نشده اند... شما از من خواسته ايد كه در يك فرصت، راجع به امكانات اعمال نفوذ در جريان امور اظهارنظر كنم. من نظر خود را فقط به طور حاشيه اي و جزيي و تا زماني كه ارتش دوران نقاهت خود را طي كند اعلام مي كنم و اين هم مرحله اي است كه براي طي آن از دست ما تقريباً كاري ساخته نيست. كاري كه از دست ما برمي آيد و من الان درگير آن هستم، اينست كه سران بالقوه يك ائتلاف متشكل از ليبرال هاي سياسي، چهره هاي ديني ميانه رو و سران ارتش متمایل به غرب را شناسايي كرده و آماده حمايت از آنها شويم. كسي كه بيش از ديگري احتمال داده مي شود ائتلاف را سرعت بخشد، آيت الله شريعتمداري است.»4
البته رييس پايگاه ”سيا“ در تهران، يكباره به اين نتيجه گيري نرسيده است، بلكه با توجه به گزارشات متعددي كه قبلاً راجع به اظهارات و اقدامات شريعتمداري به دست ”سيا“ رسيده بود، به اين نتيجه گيري دست يافته است. به طور نمونه، بعد از ملاقاتي كه يكي از منابع سفارت آمريكا با شريعتمداري داشته، سفارت در تاريخ سوم ارديبهشت1358 گزارشي حاوي اين مطلب به آمريكا مخابره مي كند:
«شريعتمداري صراحتاً بيان كرد كه از اعمال دادگاه هاي انقلاب به شدت نااميد شده است و اميدوار است كه دنياي غرب اين اعمال را به اسلام واقعي نسبت ندهند. به نظر او دادگاه هاي انقلاب غيرقانوني و غيراسلامي هستند و بنابراين او نه تنها دخالتي در اين دادگا ه ها ندارد بلكه نقشي در كارهاي حكومتي نيز ايفا نمي كند. وي اضافه كرد ايران امروز بر اساس عقل اداره نمي شود؛ بلكه اداره آن بر اساس احساسات است؛ و احساسات ضدآمريكايي جاري را نمونه اي از اين امر دانست. او ابراز اميدواري كرد كه آمريكا نبايد احساسات ضدآمريكايي گسترده كنوني را به عنوان احساسات اصيل ايراني تلقي كند. وي با احتياط تمام گفت كه اظهارات [امام] خميني تا حد زيادي به اين رفتار ضدآمريكايي كمك كرده است؛ و وقتي مردم ايران دوباره بر سر عقل بيايند مي خواهند كه روابط ايران و آمريكا ادامه يابد... او اضافه كرد كه ما بايد به دقت از فرصت هايي كه موجب استحكام دوستان آمريكا در ايران مي شود استفاده كنيم و با اين تبليغات (ضدآمريكاي) مبارزه نماييم.»5
با توجه به مطالب مذكور، مشخص مي شود كه آمريكا در تشخيص خود دچار اشتباه نشده و مركز جاذبه شدن شريعتمداري براي گروه هاي ضدانقلاب، صرفاً يك تاكتيك در جهت استفاده موقت از موقعيت وي نيست، بلكه خود ايشان يك ستون اساسي ”خط ميانه“ محسوب مي شده است.
در اين طيفي كه قصد داشتند حول محور ”شريعتمداري“ مجتمع شوند، از عناصر ليبرال دست راستي گرفته تا كانديداي گروه هاي به اصطلاح مترقي چپ گرا يافت مي شدند.
در گزارشي كه سفارت از ملاقات ”عبدالكريم لاهيجي“ با كنسول سياسي سفارت در مورخه 24مهرماه 1358 تهيه و به واشنگتن ارسال كرده بود، چنين نظريه داده بودند كه:
«يك ائتلاف شريعتمداري، مجاهدين خلق، و جبهه ملي، مي تواند بسيار نيرومند و سهمگين باشد.»6
البته مسئولين سفارت آمريكا نيز كه به سوابق ننگين شريعتمداري در حمايت از رژيم پهلوي آگاهي داشتند، در ادامه ي مطلب فوق چنين اظهارنظر مي كنند كه:
«روابط گذشته او با رژيم شاه، او را به واسطه امكان افشاي اين معاشرت ها، لكه دار و آسيب پذير مي سازد.»7
بالاخره در اواخر فروردين ماه1361، كودتاي قطب زاده- شريعتمداري كشف و توطئه آنان براي از بين بردن امام خميني(ره) و سرنگون ساختن نظام جمهوري اسلامي ايران خنثي مي گردد و قطب زاده نيز به همراه جمعي از كودتاچيان به سزاي اعمال ننگين شان مي رسند. ”جيمزبيل“ نيز در كتاب خود در اين باره مي نويسد:
«در سال1987 همه فهميدند كه سرويس هاي اطلاعاتي آمريكا ، يك شركت تگزاسي به نام شركت بين المللي ”پرگرين“ را به استخدام درآوره تا خارج از آمريكا به طور پنهاني دست به كاري غيرقانوني بزند. يكي از نقشه هاي ”پرگرين“ در سال1982 (1361) آن بود كه به اجراي يك كودتا بر ضد دولت ايران كه شامل قتل آيت الله خميني نيز مي شد، كمك كند. اما زماني كه مجري نظامي ايراني طرح در سر قرار خود در نيويورك حاضر نشد، اين طرح نافرجام ماند. براي مخارج اين طرح 120ميليون دلار در نظر گرفته شده بود.»8
پس از ناكام ماندن كودتاي مذكور، آمريكا باز هم به فكر طرح جديدي مي افتد. ”ساموئل سه گو“ افسر سابق ارتش اسراييل كه در امور اطلاعاتي فعاليت داشت، با انتشار كتابي با عنوان ”مثلث ايران“ ، پرده از يك طرح تنظيم شده براي سرنگوني نظام جمهوري اسلامي برداشت. اين طرح قرار بود با همكاري مشترك آمريكا، اسراييل، سودان و عربستان سعودي به اجرا گذاشته شود. هدف طرح، بازگرداندن حكومت سلطنتي به ايران در سال1983 بود... قرار بود طرح سرنگوني نظام جمهوري اسلامي ايران در اوايل سال1983 (اواخر1361) به وسيله ي ژنرال هاي تبعيدي ايران زير نظر ”ويليام كيسي“ رييس سازمان سيا، و با كمك مالي عربستان سعودي به اجرا گذاشته شود ولي حمله اسراييل به لبنان و استعفاي اريل شارون مانع از اجراي طرح شد. همكاري عربستان سعودي در طرح نيز به اين ترتيب بود كه فهد قول داده بود800 ميليون دلار هزينه تسليحاتي طرح را عهده دار شود وي در ادامه مي افزايد: ملاقات ديگري بين شارون و ژنرال ”رضواني“ بعد از حمله اسراييل به لبنان صورت گرفت. در اين ملاقات، خريد اسلحه به ميزان دو ميليارد دلار مطرح شد. قرار بود سلا حها به سودان حمل شود و در يك پايگاه آموزشي و تداركاتي مستقر گردد.”جعفر نميري“ رييس جمهور وقت سودان قول داده بود در برابر دريافت يكصد ميليون دلار، اين پايگاه را در اختيار اجراكنندگان طرح كودتا عليه جمهوري اسلامي ايران قرار دهد...9 اما اين طرح امکان اجرا نيافت.
يك نمونه ديگر:
روزنامه ي ”ساندي تايمز“ چاپ لندن ، گزارش داده بود كه تعدادي از ايرانيان ثروتمند كه در كشورهاي فرانسه، انگليس، و آمريكا به حالت تبعيد زندگي مي كردند، جلسات بسيار مهمي تشكيل داده بودند تا با صرف ميليونها دلار رژيم آيت الله خميني را سرنگون كنند. در اين خبر آمده بود كه عمليات عليه رژيم جمهوري اسلامي ايران را ارتشبد ”غلامعلي اويسي“ رهبري مي كرد... اويسي كه براي ملاقات با بعضي از سران نظامي سابق رژيم شاه (معدوم) به آمريكا رفته بود، به عنوان فرمانده ”ارتش رهايي بخش ايران“ در مصاحبه اي با روزنامه ”نيويورك تايمز“ اعلام كرده بود: اوضاع ايران آماده ي انفجار است و از عمر رژيم جمهوري اسلامي بيش از چند روز باقي نمانده است... نيويورك تايمز در خلال همان مصاحبه، از قول ناظران سياسي گزارش داد كه: تاكتيك اويسي در مبارزه با رژيم كنوني ايران، ايجاد يك شبكه مخالف رژيم در خود ايران است كه به موقع از گوشه و كنار به پا خواسته و به عمر حكومت جمهوري اسلامي پايان دهند.10
توطئه هاي باند رضا پهلوي:
”احمد علي مسعود انصاري“ يار ديرين رضا پهلوي، در كتاب خاطرات خود درباره ي آغاز فعاليت هاي سياسي ”رضا“ براي به دست آوردن قدرت و برپايي مجدد دستگاه سلطنت در ايران به كمك قدرتهاي بيگانه مي گويد:
پس از مرگ شاه، رضا گفت كه قصد دارد از مصر بيرون برود و فعاليت هاي سياسي مستقل خود را در مراكش آغاز كند و بدين منظور از طريق ملك حسن پادشاه مراكش با ملك خالد و يارانش تماس گرفته، و به بهانه حج به ديدار مقامات سعودي رفته است. وي افزود كه سعودي ها دو ميليون دلار نقد به او داده اند و وعده كرده اند كه پنج ميليون دلار ديگر هم به زودي از طريق ملك حسن به او خواهند داد. هم چنين گفت كه قول پرداخت پانزده ميليون دلار هم در مرحله ي سوم به او داده شده است.
وي در بخش ديگري از كتاب خود مي گويد:
هر جا سخن از براندازي جمهوري اسلامي و بازگشت سلطنت بود، مشروعيت (!) آن به رضا بازمي گشت. بودجه اين فعاليت ها نيز عموماً از جانب سازمان ”سيا“، اشراف، و يا كشورهاي عربي تأمين مي گرديد. از ميان كشورهاي عربي، در حقيقت عراق و تا حدودي سعودي ها تأمين كنندگان اصلي اين بودجه ها بودند...
در طي سفري كه رضا در سال1983 به آمريكا رفت، يكي از اطرافيانش به نام غلام كاظميان، وي را به ”مرين اسموك“ كه در سازمان ”سيا“ و نزد مقامات تصميم گيرنده نفوذ بسيار داشت، معرفي كرد. آقاي اسموك هم يك ميهماني ترتيب داد كه در آن چند تن از وزراي آمريكا، ويليام كيسي (رييس سازمان سيا)، و شخصيت هايي چون مايكل ديور (مشاور كاخ سفيد)، و ريچارد هلمز (رييس سابق سيا)، در آن دعوت شده بودند. اين آشنايي و دوستي، مقدمه ريختن طرحي براي سقوط دولت جمهوري اسلامي شد. مدتي بعد رضا برايم تعريف كرد كه طرح جدي شده و مأموريتي براي بررسي شيوه كار و نحوه اجراي طرح در كشورهاي اروپايي و كشورهاي هم جوار ايران و حتي در خود ايران تعيين شده و مشغول به كار شده اند...
از آن جا كه سازمان ” سيا “ بر آن شده بود كه رضا پهلوي و دفترش را رسماً و به طور كامل در اختيار بگيرد، بودجه خاصي براي آن دفتر تعيين كرد. بدين ترتيب از آغاز اين سال (1984) سازمان ”سيا“ ماهيانه حدود صد و پنجاه هزار دلار به حساب شماره " kredit swiss , FED 104759021" واقع در ژنو براي فعاليت هاي سياسي دفتر رضا واريز كرد. بودجه اي كه به همين مبلغ تا سال1989 ادامه داشت...
هم زمان با تصويب اين بودجه، سر و كله ي يار ديرين سازمان ”سيا“ كه گفته مي شود براي سازمان امنيتي اسراييل ”موساد“ نيز كار مي كند، يعني معاون معروف ساواك ”پرويز ثابتي“ پيدا شد... از اين بودجه ماهيانه، پنجاه هزار دلار سهم ثابتي شد تا شبكه جاسوسي در ايران شكل دهد و يا شبكه موجود خود را توسعه بخشد، كه البته با موقعيت قبلي اش كه به او امكان شناسايي افراد قديم ساواكي يا همكاران ساواک را در ايران مي داد و هم چنين با همكاري كه با موساد مي كرد ، مناسب ترين فرد در اين مورد بود...
علاوه بر كمك اختصاصي ”سيا“ مبلغ3/1 ميليون دلار هم ”اشرف“ براي فعاليت هاي سياسي در اختيار آنان گذاشت. از آن رو كه من حاضر به پذيرش مسؤوليت امور مالي بودجه ”سيا“ نبودم، شهريار آهي حسابداري پول ”سيا“ و اشرف را برعهده گرفت. و چون احتمال مي رفت افرادي مثل فروغي مايل نباشند كه حقوق شان مستقيماً از بودجه
سازمان "سیا" پرداخت شود ، لذا قرار شد ماهیانه پنجاه هزار دلار از وجوه مربوط به رضا كه در اختيار من بود، به حساب آهي واريز كنم. اين در حقيقت يك نوع خودفريبي بود كه بعضي ها خودشان را راضي كنند كه پول دريافتي آنها توسط رضا پهلوي پرداخت مي شود و نه از بودجه ”سيا“!...
”انصاري“ در كتاب خود با اشاره به طرح هاي مختلفي كه در زمان ”ريگان“ براي مطرح ساختن سلطنت رضا پهلوي اجرا و همه ي آنها با ناكامي مواجه شد، توضيح مي دهد كه چگونه دشمنان جمهوري اسلامي ايران در سال 1365 مجدداً سعي كردند تا بخت خود را دوباره بيازمايند. وي در اين باره مي گويد:
با آن كه آمريكايي ها و سعودي ها و... به مقدار زيادي از رضا قطع اميد كرده بودند، به علت دشمني عميقي كه با جمهوري اسلامي داشتند، هنوز اگر افرادي پيگير و جدّي وارد عمل می شدند، درهائي به روي آنان بازمي شد و بخش هايي از حكومت از آنان استقبال مي كرد. از آن جمله در سال1986 (1365) چند تن از دوستان، كه بهتر است نامشان را ذكر نكنم، از طريق نيكسون و يارانش به فكر پياده كردن طرحي ضربتي براي گرفتن حكومت ايران افتادند. نخست به ديدار نيكسون رفتند. چون حقيقت آن است كه هنوز هم در آمريكا كارها تا حد زيادي به دست او و دار و دسته اش هست و به همين سبب هم در تعيين سياست دولت نقش مؤثري دارد. وي پس از موافقت، آنها را به ”جان كانلي“ فرماندار سابق تگزاس كه از جمهوري خواهان بانفوذ است، معرفي كرد. با حمايت ”جان كانلي“ و جمعي از مقامات آمريكا در منطقه، ” رضا “ غافلگيرانه در جزيره كيش پياده شود و به جمهوري اسلامي اعلام جنگ كند. البته نيروهاي هوايي عربستان و ناوگان آمريكا در منطقه نيز مي بايست از او پشتيباني كنند. پيش بيني مي شد كه اگر او چند روز به اين ترتيب در مقابل نيروهاي جمهوري اسلامي تاب بياورد، ارتشيان و نفرات بسياري از نيروهاي سه گانه، كه يا از جمهوري اسلامي و به ويژه تسلط پاسداران و بسيجي ها ناراحتند، و يا همان گونه كه تصور مي شود بر طبق علاقه ديرينه خود در دل به شاه ايران وفادار مانده اند(!)، به او خواهند پيوست. بدين ترتيب، جزيره كيش پايگاه حكومت مي شود. با اين نيرو از آن جا به سوي تهران و تسخير حكومت حركت خواهد شد.
اين طرح با ژنرال ”والترز“ در ميان گذاشته شد. بعد هم طرح مذكور از سوي مقامات پنتاگون بررسي گرديد و قرار شد جزييات عمليات، امكانات اجرا، مقدار نيروي لازم و غيره، مورد مطالعه دقيق قرار گيرد.11
اما طرح فوق نيز با ناكامي مواجه شد... ”ريگان“ كه نمي توانست دست روي دست گذاشته و شاهد استحكام روزافزون نظام جمهوري اسلامي و گسترش نفوذ انقلاب اسلامي در ساير كشورهاي جهان باشد، پس از مدتي با ”ويليام كيسي“ رييس وقت سازمان ”سيا“، ملاقات كرده و از وي خواست كه مجدداً يك برنامه پنهاني براي حذف حكومت جمهوري اسلامي و روي كار آوردن رضا پهلوي به جاي آن را طرح ريزي كند. ”باب وود وارد“ در كتاب خود در اين باره مي نويسد:
”كيسي طرح يك اقدام پنهاني براي تماس با گروه هاي ضد[امام] خميني كه در خارج از كشور به سر مي بردند را داد تا ببينند كدام يك از آنها قادرند كه رهبري مخالفين را به دست گيرند. ريگان نيز طرح را تصويب كرد.»12
روزنامه ”ترجمان“ چاپ استامبول، در يكي از شماره هاي خود در مقاله اي با عنوان “چريك هاي شاه براي كودتا آماده مي شوند“ نوشت: گروهي از سلطنت طلبان و طرفداران رضا پهلوي در تركيه سازماندهي شده و عليه جمهوري اسلامي ايران مشغول فعاليت سياسي مي باشند... طرفداران رژيم شاه در كشورهاي آمريكا، آلمان، فرانسه، و تركيه، ايرانيان فراري را در سازماني به نام ”جبهه ملي گراي ايران“ سازماندهي كرده و از آنان براي مبارزه عليه جمهوري اسلامي ايران استفاده مي نمايند. اين روزنامه با چاپ تصويري از پنج نفر كه صورت خود را با پارچه پوشانده اند، به نقل از آنان كه به عنوان رهبران سازمان ياد شده در تركيه معرفي شده اند مي افزايد: اخيراً رضا پهلوي با علي اميني و شاپور بختيار در مورد گسترش دامنه فعاليت هاي خود عليه جمهوري اسلامي ايران به توافق رسيده اند. ترجمان با اشاره به اينكه طرفداران رضا پهلوي در تركيه آماده شركت در كودتا عليه جمهوري اسلامي ايران مي باشند، مي نويسد: جبهه ملي گرايان ايران، كارتهاي شناسايي ويژه اي را تهيه كرده و در اختيار طرفداران رضا پهلوي قرار داده است. قرار است در جريان كودتا ، افراد مذكور از اين كارتها به عنوان گذرنامه استفاده كنند.13
اگر خبر مذكور را كه مربوط به سال1367 مي باشد ، در كنار ساير برنامه هاي تدارك ديده شده توسط سازمان ”سيا“ در سال 1367 قرار دهيم ، ابعاد اين ماجرا روشن تر خواهد شد:
براساس اعترافات تعدادي از افراد شبكه جاسوسان سازمان ”سيا“ كه در اواخر سال 1367 دستگير شدند، (در بخش هاي بعدي در اين مورد جداگانه توضيح داده مي شود) مشخص گرديد كه سازمان ”سيا“ خود را براي يك مداخله ي نظامي در ايران آماده مي كرده است14؛ اما دستگيري اعضاي اين شبكه، توطئه آنان را خنثي مي سازد.
اين طرح هاي ناموفق كودتايي براي ”سيا“ هزينه هاي بسيار سنگيني در برداشت. در پي چنين شكست هاي متوالي بود كه ”بنياد هريتيج“ اعلام داشت:
«انقلاب ايران خود را مستحكم كرده و مخالفين خود را در هم كوبيده، تا حدي كه يك انقلاب يا كودتا، در آينده نزديك غيرممكن است.»
علي رغم اين نظريه، در بخش هاي بعدي اين كتاب خواهيم ديد كه آمريكا همچنان خط مشي براندازي نظام جمهوري اسلامي ايران را از طريق گروهك هاي ضدانقلاب پيگيري مي كند.

پی نوشت ها:

1- روزنامه کیهان، 31فروردین1361
2- تحلیلی بر انقلاب اسلامی، پیشین، ص171و172.
3- غائله چهاردهم اسفند1359. پیشین، ص725.
4- دانشجویان مسلمان پیرو خط امام. ”خط میانه(ه)“. (تهران:مرکز نشر اسناد لانه جاسوسی آمریکا،1365)، ص30
5- اسناد لانه جاسوسی، جلد8. سند شماره11، ص40و41.
در مورد شریعتمداری اسناد دیگری نیز وجود دارد از جمله، در یک سند سری به تاریخ دوازدهم اردیبهشت1358 گفته شده که:
گزارش های متعدد اطلاعاتی از تاریخ1345 وجود دارند که اساساً نشان می دهند که شریعتمداری با شاه مناسبات نسبتاً خوبی داشته و در لیست حقوق بگیران ساواک نیز بوده است.
رک. به: اسناد لانه جاسوسی، جلد55. خط میانه(5)، ص36.
”احمد علی مسعود انصاری“ نیز که از خویشاوندان ”فرح پهلوی“ بوده و سالهای زیادی با دربار شاه رابطه داشته، در کتاب خاطرات خود در مورد ارتباطات شریعتمداری با دربار شاه به خصوص در زمان انقلاب می نویسد:
”[در سال1357 و با اجازه ی شاه] ایامی رسید که من هر روز ساعت پنج صبح با یکی از دوستانم به نام مرتضی شیرزاد، به قم (به جهت دیدار با شریعتمداری) می رفتم و ساعت 8یا9 صبح برمی گشتم به تهران.
در جریان همین دیدارهایمان یکی دو بار هم شاه و شریعتمداری تلفنی با هم صحبت کردند... در این مذاکرات آیت الله شریعتمداری از اسم مستعار ”حاج علی آقا“ استفاده می کرد و شاه هم تنها با عنوان ”آقا“ مورد خطاب قرار می گرفت.
رک. به: پس ازسقوط (سرگذشت خاندان پهلوی در دوران آوارگی). پیشین. ص126.
به هر حال هر چه از بهار و تابستان 57 دورتر می شدیم، سیر حوادث نشان می داد که سررشته کار از دست ایشان [شریعتمداری] هم به در رفته است و آیت الله خمینی حرکت را در جهتی خلاف میل ایشان هدایت می کند. زیرا ایشان به طور کلی با خونریزی و آشفتگی اوضاع مخالف بودند و به هیچ وجه نمی خواستند پایه های مملکت و حکومت از هم پاشیده شود به همین سبب همیشه تکرار می کردند که باید محکم ایستاد و محکم گرفت. به همین سبب هم پس از هرج و مرجی که در زمان دولت شریف امامی پیش آمد گفت به شاه بگویید باید محکم گرفت. ما آزادی می خواستیم نه هرج و مرج.
همان، ص127.
به هر حال ایشان[شریعتمداری] خواستار اصلاحات، اما نه از طریق انقلاب و بر هم خوردن نظام بلکه در آرامش و به دست خود نظام بودند. این مسأله ای بود که در آن ایام مورد توجه خود شاه هم بود و می شود گفت که بین شاه و شریعتمداری تفاهمی به وجود آمده بود. شاید برای همین بود که ایشان قبل از بالا گرفتن موج انقلاب به من گفتند که خیال دارند حزبی به نام ”حزب اسلامی“ تأسیس کنند و گفتند اگر از شاه اجازه بگیرید، می خواهم شما را به عنوان رهبر این حزب انتخاب کنم.
همان، ص128.
هنگامی که در تابستان سال 1357 در تهران و برخی از دیگر شهرها اعلام حکومت نظامی می شود، شریعتمداری به انصاری می گوید:
اعلام حکومت نظامی را به شاه تبریک بگو. البته باید خیلی مواظب باشند کسی کشته نشود(!)
با فرارسیدن 17شهریور و اعلام حکومت نظامی برنامه تأسیس حزب نیز منتفی شد تا اینکه بالاخره بعد از پیروزی انقلاب بر اساس همان فکر اولیه شان حزب مورد نظرشان یعنی ”حزب جمهوری خلق مسلمان“ را تأسیس کردند.
همان، ص129.
در بخش دیگری از سند دوازدهم اردیبهشت 1357 سفارت آمریکا، همچنین اشاره شده که شریعتمداری خواستار اخذ اطلاعات از دولت آمریکا شده است... مأمور ”سیا“ می گوید اگر مجرای مناسبی برای رساندن اطلاعات به وی فراهم شود، حاضر خواهیم بود که آنها را فراهم کنیم.
در شروع کار ”سیا“ برای تماس با شریعتمداری، معاون قرارگاه ”سیا“ در یکی از اسناد بعد از ذکر این نکته که باب حمایت از شریعتمداری و حزبش[حزب جمهوری خلق مسلمان] گشوده است، می گوید در این کار هدف همان طور که [امام] خمینی نسبت می دهد ایجاد شکاف در نهضت اسلامی و تضعیف آن خواهد بود تا صاحبان افکار معقولانه تری بتوانند ابراز وجود کنند. در پاسخ به این پیشنهاد قرارگاه، ستاد ”سیا“ این نظر را تصحیح کرده و تنها ایجاد شکاف را کافی نمی داند بلکه بر روی کارآوردن دولتی موافق با نظرات آمریکا را مدنظر قرار می دهد و می گوید: «هدف از اقدام سیاسی ما در ایران، روی کار آمدن دولتی است که نسبت به منافع ایالات متحده نظر موافق داشته باشد. برای اینکه حزب شریعتمداری را به عنوان یکی از راه های نیل به هدف خود مورد توجه قرار دهیم لازم است که قدرت و نفوذ آن را معین کنیم.»
همان، ص21و22.
شریعتمداری از طریق یکی از مریدانش به نام مرتضی موسوی (رییس شرکت پیرانکو) که ضمناً با سازمان ”سیا“ نیز در تماس بوده، از آمریکا تقاضای پول می نماید. وی در آغاز قصد داشته که این پول را در جهت مسلح کردن آذربایجانی های مقیم تهران به کار گیرد تا در موقع مقتضی به وسیله این افراد اهداف خویش را جامه ی عمل بپوشاند. بعد از مدتی که به اصطلاح خودشان به درک بهتری از مسایل می رسند، تصمیم می گیرد که از این پول در جهت تحقق بخشیدن به یک تشکیلات سرتاسری در ایران استفاده نماید و حتی درخواست همکاری از عناصر آمریکایی برای برنامه ریزی و منسجم کردن تشکیلات حزب خلق مسلمان را می نماید.
همان، ص26.
6- همان ، سند شماره 39، ص 120.
7- همان
8 - James Bill.OP.Cit.,P315
9- Samuel Segev . "The Iranian Tariangle", (New York: The Free Press,1988),p 10-11.
10- یوسف مازندی. پیشین، ص131و132
11- پس از سقوط (سرگذشت خاندان پهلوی در دوران آوارگی)؛ پیشین،ص203الی 346
12- Bob Woodward.OP.Cit.,p111
13- تلکس خبرگزاری جمهوری اسلامی، بیست و ششم آذر1367.
14- روزنامه کیهان ،سیزدهم و چهاردهم آبان 1368