زندگینامه آیت الله سید محمد موسوی بجنوردی

آیت‌الله دکتر سید محمد موسوی بجنوردی در سال 1322 در نجف اشرف متولد شد ولی در شناسنامه وی 1324 به عنوان سال تولد رقم خورده است. ایشان تحصیلات علوم حوزوی و دینی خود را در ایران و نجف اشرف به انجام رساندند.وی به مدت 30 سال در محضر استادان درجه اول فقه و اصول و فلسفه از جمله مرحومان امام خمینی (س)، پدر معظم ایشان آیت‌الله العظمی میرزا سید حسن بجنوردی ـ صاحب کتاب القواعد الفقهیه و مرجع تقلید وقت ــ آیت‌الله خویی و آیت‌الله حکیم در نجف‌اشرف به فراگیری علوم دینی پرداخت. موسوی بجنوردی که دروس جدید و حوزوی را با هم می‌خواند در 18 سالگی کفایتین (سطح 3) را به پایان رساند. وی کفایتین و شرح منظومه ملاهادی سبزواری و اسفار را نزد آیت‌الله شیخ صدرا بادکوبه‌ای خواند و در سال 1340 درس خارج را نزد پدر بزرگوار خود و حضرت آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم گذراند.

پس از تبعید حضرت امام خمینی (س) به نجف اشرف در بهار 1344 یکی از شاگردان همیشگی دروس ایشان در تمام 14 سال اقامتشان و سید محمد موسوی بجنوردی بود. همزمان با حضور در درس خارج امام و موسوی بجنوردی به مدت 12 سال در کلاسهای آیت‌الله العظمی خویی نیز حاضر می‌شدند. ایشان در طول این مدت در مسجد جامع نجف اشرف (هندی) رسائل و مکاسب و کفایتین را به زبان عربی برای شیعیان کشورهای عرب زبان همچون عراق، لبنان، سوریه و مصر تدریس می‌کردند.

سید عباس موسوی و شیخ راغب حرب از شهدای برجسته حزب‌الله لبنان از شاگردان آیت‌الله موسوی بجنوردی در آن دوران بودند.

رابطۀ استاد و شاگردی آیت‌الله موسوی بجنوردی با حضرت امام چنان محکم شد که پس از مراجعت امام از نجف به پاریس وی نیز حضرت امام را همراهی کردند.

موسوی بجنوردی پس از پیروزی انقلاب به ایران آمدند و در دفتر استفتاتات حضرت امام مشغول به کار شدند. در سال 1359 به دستور امام راحل و دادگاه عالی قضات را راه‌اندازی کرد. ایشان از سال 1360 به مدت دو دوره تا سال 1368 به عضویت شورای عالی قضایی درآمدند که تا ارتحال حضرت امام و تغییر در قانون اساسی (که منجر به حذف شورای عالی قضایی شد) ادامه داشت. در این شورا بخش مهمی از تدوین قوانین و اصلاحیه‌های مربوط به قانون مدنی و آیین دادرسی کیفری و قانون مجازات اسلامی و نظارت مستقیم بر احکام همۀ دادگاهها بر عهدۀ ایشان بوده. همزمان با این فعالیتهای اجتماعی و امور اجرایی کار تدریس و تحقیق در دانشکده‌های حقوق دانشگاه‌های شهید بهشتی و تربیت مدرس و نیز دانشکدۀ الهیات دانشگاه تهران را دنبال کردند. در سال 1368 به رتبۀ دانشیاری و در سال 1382به رتبه استادی رسیدند و تاکنون رسماً در دانشکده‌های حقوق، الهیات دانشگاههای قم (کارشناسی ارشد)، تربیت مدرس، تهران، امام صادق (ع)، شهید بهشتی آزاد (کارشناسی ارشد و دکتری)، پژوهشکدۀ امام خمینی (س)، انقلاب اسلامی (کارشناسی ارشد) و موسسۀ عالی بانکداری ایران (کارشناسی ارشد) مشغول به تدریس در این مراکز هستند و همچنین دو درس خارج فقه و اصول را هر روز در حوزۀ علمیه تدریس می‌کنند.

ایشان از سال 1371 عضو هیأت علمی و ریاست گروه الهیات دانشگاه تربیت معلم (خوارزمی) بودند و در حال حاضر رئیس گروه الهیات و رشتۀ حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه می‌باشند.
از ایشان در داخل کشور بیش از 40 مقاله در مجلات علمی و 13 جلد کتاب با عناوین زیر منتشر شده است که بعضاً عنوان کتب درسی رشتۀ حقوق در دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری مورد توجه استادان و دانشجویان قرار گرفته است.
عقد ضمان؛
علم اصول؛
فقه تطبیقی؛
فقه تطبیقی و بخش جزایی (جلد دوم)؛
قواعد فقهیه جلد 1 و 2؛
مجموعه مقالات فقهی، حقوقی، فلسفی و اجتماعی 5، 4، 3، 2، 1؛
مصادر التشریع عندالامامیة و السنة (به زبان عربی)
مقالات اصولی.
آیت‌الله موسوی بجنوردی از اواسط دهۀ هفتاد ارتباطات علمی مستمری با دانشکده حقوق دانشگاه محمدالخامس مراکش داشته است. ایشان رفت و آمد و تدریس در مراکش را بسیار مفید دانسته و از این بابت بسیار اظهار خرسندی داشته‌اند.
سال گذشته آیت‌الله موسوی بجنوردی به دانشگاه سن ژوزف (القدیس یوسف) لبنان دعوت شدند و جلسات علمی را در آن دانشگاه که شاخه‌ای از دانشگاه سوربن می‌باشد. برگزار کردند.
در اردیبهشت 1381 آیت‌الله موسوی بجنوردی به دعوت دکتور سید طنطاوی شیخ الازهر به مصر رفت و ضمن ارائۀ جلساتی در خصوص «نقش عقل در شریعت» ارتباطات علمی را با دانشگاه الازهر و عین‌الشمس برقرار کردند.